Top 21: de beste series van 2021 op een rij

21 - You S03
Netflix

Joe (Penn Badgley) leeft bij de gratie van obsessies. Inmiddels is hij echter vader geworden en samen met Love (Victoria Pedretti) verhuisd naar een ‘zielloze’ buitenwijk. Maar hoe lang kunnen de twee psychopaten, die enorm aan elkaar gewaagd zijn, hun kleinburgerlijke levens in stand houden? In zijn altijd cynische voice-over brandt Joe op eloquente wijze zijn nieuwe omgeving – bestaande uit rijke en narcistische minkukels – af, terwijl hij zich afvraagt hoe hij een goede vader moet zijn. Want als Joe en Love samen zijn leidt dat al snel tot nevenschade. En dat is sneu voor die rijke minkukels die geen idee hebben wie hun nieuwe buren zijn. (OL)

20 - Deep Shit
NPO

De absurdistische komedie Deep Shit had in de verkeerde handen flink kunnen ontsporen. Twee vinexmoeders, zelfhulpboekenschrijfster Veerle (Jennifer Hoffman, lees verder ook ons interview met de actrice) en lokale journaliste Sara (Fockeline Ouwerkerk), hebben genoeg van hun dagelijkse sleur en besluiten tot een bizar dubbelleven vol crimineel plezier. Alles is raak in deze bizarre hybride van New Kids (het nihilisme en het cartooneske geweld) en Koot & Bie (de rake, herkenbare typetjes). Uiteindelijk zal iedereen zich heel goed herkennen in hun frustraties en vermoeidheid over de moderne consumptiemaatschappij. [RB]

19 - The Morning Show S02
Apple TV+

The Morning Show (over een Amerikaanse ontbijtshow) doet, ook in het tweede seizoen, denken aan kwaliteitsdrama’s als Mad Men. Je voelt aan alles dat showrunner Kerry Ehrin baanbrekende televisie wil maken en de dynamiek van een livetelevisieshow wil laten zien. Dat lukt echter maar bij vlagen. Het wordt bijna nooit écht memorabel. Maar tijdens de slotscène van de openingsaflevering, waarin geluk en misère vrijwel tegelijk op Cory (Billy Crudup) afkomen terwijl vuurwerk de hemel in wordt geschoten, hebben de makers het wél in de smiezen; hoe dramatisch impactvol zo’n scène kan zijn. The Morning Show schuurt zo toch nog enigszins tegen de toptitels van het vorige decennium. [OL]

18 - Too Close
NPO

Too Close volgt forensisch psychiater dr. Emma Robertson (Emily Watson) en haar atiënte Connie Mortinson (Denise Cough). Connie is opgenomen op een gesloten afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis, nadat ze een afschuwelijke daad heeft begaan: ze is met twee kinderen, die nu kunstmatig in een coma gehouden worden, van een brug afgereden. Emma moet beoordelen of Connie terecht kan staan en uitzoeken of het geheugenverlies dat ze zegt te hebben echt is. Wat volgt is een ijzersterke kat-en-muis-whydunnit, waarbij ook Emma gedwongen wordt haar demonen onder ogen te komen, iets waar Connie vervolgens weer op probeert in te spelen. [CD]

17 - Ted Lasso S02
Apple TV+

Het eerste seizoen van Ted Lasso werkte als een verkoelende balsem: in de tijd van Trump was het door Jason Sudeikis gespeelde personage een man die niet automatisch dacht dat alles om Amerika draaide en Amerika alleen om hem. Ted reisde als Amerikaanse rugbycoach af naar Londen om een voetbalclub te trainen, waarbij hij zijn gebrek aan kennis compenseerde met enthousiasme en leergierigheid. Datzelfde onuitputtelijke optimisme is ook in het tweede seizoen een drijvende kracht: met zijn warme, positieve instelling en het rotsvaste geloof dat alles goedkomt blaast hij iedereen omver. Een voetbalkomedie met een hart van goud. (BS)

16 - Mocro Maffia S03
Videoland

De kwaliteit van Mocro Maffia blijft ook in het derde seizoen onverminderd hoog. De toon is nog steeds rauw en grimmig en de plotontwikkelingen blijven compromisloos: zelfs de meest sympathieke personages zijn hun leven niet zeker. De voornaamste nieuwe impuls komt van misdaadbestrijder Van Jaren (Pierre Bokma) en zijn teamleider Geusebroek (Eric Corton), die van plan lijken te zijn om met gestrekt been het hele drugsnetwerk aan te pakken. Ondertussen is het de Paus (Achmed Akkabi) gelukt om dankzij de juiste connecties containers vol illegaal spul te laten doorvoeren in de haven. De harde drugsstrijd woedt onverminderd voort. (RB)

15 - For All Mankind S02
Apple TV+

Het eerste seizoen van For All Mankind , dat zich afspeelt in een alternatieve realiteit waarin de ruimtewedloop tussen Amerika en de Sovjet-Unie een andere wending kreeg, kwam wat traag op gang. Gelukkig kregen de makers toch de tijd om de juiste koers te vinden, want het drama heeft zich in het tweede seizoen overtroffen. For All Mankind wisselt geopolitiek vakkundig af met relationeel drama en het is indrukwekkend hoe groot en klein voortdurend met elkaar worden verbonden. Daarbij is zelfs ‘onze’ Wubbo Ockels nu een personage: de Nederlander heeft het ook in de realiteit van de serie ver geschopt en dat is een heel mooi eerbetoon. (OL)

14 - Scenes from a Marriage
Ziggo

Het huwelijksdrama Scenes from a Marriage gaat tot op het bod, hoewel maker Hagai Levi ( The Affair ) gelukkig ook ruimte laat voor compassie. De miniserie is gebaseerd op een oude Zweedse serie van Ingmar Bergman, maar toont tevens overeenkomsten met de film Kramer vs. Kramer. Moeilijke gesprekken vormen hier de crux: bijna de hele tweede aflevering is een dialoog tussen Mira (Jessica Chastain speelt de vrouw die wil scheiden) en haar man Jonathan (Oscar Isaac), vol pieken en dalen en ritme- en gemoedswisselingen. De scène is zeer pijnlijk, maar ook hoopgevend: zelfs wanneer hun huwelijk ineenstort, blijven ze communiceren. (BS)

13 - The Underground Railroad
Amazon

The Underground Railroad is een aangrijpend slavernijdrama van Barry Jenkins ( Moonlight ) waarin schoonheid en akeligheid een onbestemde symbiose vormen. De regisseur verbeeldt het ondergrondse netwerk dat slaven in de negentiende eeuw gebruikten om te ontsnappen als een letterlijk metrostelsel onder de zuidelijke staten. De geschiedenis wordt hier gedeeltelijk geabstraheerd: gruwelijke scènes worden afgewisseld met dromerige beelden die memoreren aan werk van Terrence Malick en Andrej Tarkovski. In zekere zin is het drama een welkome antithese van de films van vroeger, waarin de slavernijtijd vaak werd geromantiseerd. (OL)

12 - Line of Duty S06
NPO

Seizoen zes speelt zich achttien maanden na het vorige seizoen af en de dynamiek van de heilige drie-eenheid is flink veranderd: commissaris Ted Hastings (Adrian Dunbar) heeft schade aan zijn reputatie gekregen, Steve (Martin Compston) zoekt naar een nieuwe uitdaging, en Kate (Vicky McClure) is gestationeerd bij het MIT (Murder Investigation Team). DCI Joanne Davidson (Kelly Macdonald) leidt nu het onderzoek naar de moord op journaliste Gail Vella, die vorig jaar voor haar huis werd neergeschoten, en een jaar na de moord is er eindelijk een nieuwe aanwijzing. Dit alles levert wederom een heerlijk complex, spannend en intrigerend seizoen op. [CD]

11 - BuZa
NPO

BuZa , van alleskunner Frank Ketelaar ( Klem ), had nauwelijks op een beter moment kunnen komen. Het is een verademing om – al is het dan in een fictieserie – een politicus te zien die zich niet aan alle verkrampte Haagse mores houdt en lak heeft aan zaken als imago of achterban. Dat deze Maarten Meinema (Kees Prins in topvorm, lees ook ons interview met de acteur) ondertussen zijn eigen demonen probeert te verjagen met sterke drank, vergeef je hem als kijker vrij snel. Het enige nadeel: de lengte, slechts vier afleveringen. Kan de NPO alsjeblieft snel groen licht geven voor een vervolgserie? [RB]

10 - Curb Your Enthusiasm S11
Ziggo

‘Hoe kan het dat ik de bad guy ben?’, vraagt Larry David zich af in de première van het elfde seizoen van de HBO-serie Curb your enthusiasm. David heeft dan net een golfkennis, bij wie dementie is vastgesteld, erop geattendeerd dat hij nog 6000 dollar van hem krijgt: ‘Ik kan het hem beter nu vragen, voordat hij het vergeet.’ De komische serie drijft op dit soort scènes die plaatsvervangende schaamte oproepen, maar is eigenlijk vooral een ironische beschimping van het leven in Hollywood, waar iedereen doet alsof men handelt op basis van meritocratische waarden. David lijkt soms de enige die zich realiseert dat alles een grote poppenkast is. (OL)

09 - Succession S03
Ziggo

Het derde seizoen van de HBO-serie waarin drama en humor briljant met elkaar verweven worden is onverminderd fenomenaal en biedt wederom heerlijk obscene en intrigerende televisie op topniveau. Nadat Kendall (Jeremy Strong) publiekelijk zijn vader (Brian Cox) verraadde, is deze van plan om vol tegen zijn eigen zoon in de aanval te gaan. Ondertussen vragen zijn andere kinderen Roman (Kieran Culkin) en Shiv (Sarah Snook) zich af wie de nieuwe CEO van het familiebedrijf zal worden. De vlijmscherpe dialogen, de fascinerende personages en de ijzersterke cast maken Succession tot een van de beste series op tv. (CD)

08 - The Pursuit of Love
BBC

The Pursuit of Love , een tv-bewerking van de in 1945 verschenen roman van Nancy Mitford, volgt de twee aristocratische, bijna achttienjarige nichtjes Fanny en Linda Radlett in de jaren tussen de twee wereldoorlogen. Samen dromen ze ervan om te ontsnappen uit hun leven en romantiek te vinden. Regisseur en scenarist Emily Mortimer brengt hun verhaal als een waanzinnig visueel spektakel naar het scherm, met een perfecte balans tussen melancholie, humor en drama. Een genot om naar te kijken en luisteren, voorzien van een perfecte soundtrack vol punk en glamrock. Ook Andrew Scott als de extravagante lord Merlin is een van de hoogtepunten. [CD]

07 - Reservation Dogs
Disney+

Het komische Reservation Dogs volgt vier jongeren op een reservaat in Oklahoma, waar ze op meestal illegale wijze geld bij elkaar proberen te sprokkelen om uiteindelijk naar de grote stad te kunnen ontsnappen. De reeks is in meerdere opzichten baanbrekend: de episodes werden op locatie opgenomen en het overgrote deel van de schrijvers en acteurs is inheems-Amerikaans. Maar de scenaristen hebben tevens echt iets te vertellen: een universeel verhaal (hangjongeren met grote dromen vind je overal) dat op sommige punten juist weer erg specifiek is. Ondanks het uitgangspunt is de serie meer weemoedig dan deprimerend, met fijne droge humor. (BS)

06 - Vigil
NPO

Vigil is een claustrofobische thriller van de makers Line of Duty. Wanneer onderofficier Burke dood wordt gevonden in de hut van zijn onderzeeër – gedacht wordt aan een heroïneoverdosis – wordt de politie ingeschakeld om onderzoek te doen: inspecteur Amy Silva (Suranne Jones) komt aan boord van de duikboot om uit te zoeken wat er zich precies heeft afgespeeld. Vigil is een waanzinnig spannend, complex verhaal waarin de Britse marine en de veiligheidsdiensten elkaar tegenkomen. De spanning zit er vanaf de eerste scène in en het plot verdikt snel, maar in een fijn tempo. De dialogen zijn scherp en de personages zijn driedimensionaal en interessant. [CD]

05 - Maid
Netflix

Het door feiten geïnspireerde Maid , over een alleenstaande moeder (Margaret Qualley) in geldnood, maakt armoede op een ongekende manier invoelbaar. De boekverfilming komt van showrunner Molly Smith Metzler, die ooit furore maakte met haar scripts voor Orange Is the New Black en Shameless : twee drama’s die óók draaien om arme mensen uit de Amerikaanse onderklasse. Ze kiest hier voor een naturalistische esthetiek, met een documentaire-achtige stijl tot gevolg. Eindelijk zien we, aan de hand van Qualley’s onvergetelijke performance, de echte implicaties van armoede, inclusief de machteloosheid, terug in een televisiedrama. (OL)

04 - Small Axe
Ziggo

Bij wie moet je je beklagen als je leven je onmogelijk wordt gemaakt door de politie? Filmmaker Steve McQueen ( 12 Years a Slave ) toont in de eerste aflevering van Small Axe – de facto een speelfilm van ruim twee uur – hoe een zwarte gemeenschap in 1970 in een Londense buitenwijk in aanbouw zich probeert te verweren tegen voortdurende pestpraktijken van lokale dienders. Letitia Wright (ze speelt een gedreven activiste, te zien op de foto) acteert de machteloosheid van zwarte Britten toen en nu vol overgave. Ze toont hoe je je waardigheid behoudt in miserabele tijden. McQueen schreef geschiedenis met deze actuele en aangrijpende miniserie. (OL)

03 - Normal People
NPO

Het sublieme Normal People draait om een romance tussen twee jonge mensen uit verschillende milieus in Dublin en is een mooie liefdesverklaring aan de jeugd van nu. Het is een welbekende premisse - de verboden liefde tussen twee tieners – maar de serie weet er een nieuwe draai aan te geven. Het is ook een zwoel drama, waarin de twee geliefden bij vlagen in een cocon zitten, ver afgezonderd van de buitenwereld die aan hen voorbijtrekt. Wanneer ze samen zijn en het bed delen dan lijkt de tijd stil te staan. Dan is er geen klassenverschil, dan zijn er geen pestpraktijken. Dan zijn er twee mensen die elkaar erg zien zitten. Simpel, sober, zonder opsmuk. Mooi geacteerd en magnifiek geregisseerd. (OL)

02 - It's a Sin
NPO

Producent Russell T. Davies ( Years and Years ) baseerde It’s a Sin op zijn eigen ervaringen in de gayscene toen de aidscrisis zich in de jaren 80 aandiende in Londen, en het resultaat is een eerlijke en aangrijpende serie die de eigen lhbtiq-doelgroep ver overstijgt: iedere kijker, van welke geaardheid of achtergrond ook, zal worden meegezogen in de uitzinnige levenslust die ondanks de zware thematiek de boventoon blijft voeren. Alles klopt aan de serie: van de even geloofwaardige als scherpe (en bij vlagen ook hilarische) dialogen tot aan cast, met naast veel jonge acteurs ook prachtige bijrollen van helden als Stephen Fry en Neil Patrick Harris. (RB)

01 - The Investigation
NPO

In eerste instantie was regisseur Tobias Lindholm totaal niet geïnteresseerd in het maken van een serie over de bizarre moord op de Zweedse journalist Kim Wall. Media over de hele wereld schreven gretig over haar verdwijning en dood, inclusief alle gruwelijke details. Uitvinder Peter Madsen doodde haar in de nacht van 10 op 11 augustus 2017 aan boord van zijn zelfgemaakte onderzeeër. Hij hakte het lichaam van de journaliste in zes stukken, gooide deze overboord en bracht zijn submarine tot zinken. ‘Het leek wel of de Deense pers een eigen 'Nordic noir'-misdaadserie aan het maken was’, legde regisseur Lindholm eerder dit jaar uit in NRC.

Een gesprek met hoofdinspecteur Jens Møller-Jensen bracht de regisseur op andere gedachten. Het kostte de politie uiteindelijk zes maanden en onwaarschijnlijk veel vindingrijkheid om daadwerkelijk te bewijzen wat Madsen had gedaan. ‘De meeste misdaadseries beginnen met de vondst van een dood lichaam, de slachtoffers zijn overwegend jonge vrouwen’, vertelde Lindholm aan NRC. ‘Het verhaal gaat vervolgens over de mannen: de geniale detective en de fascinerende moordenaar. Het slachtoffer wordt weggegooid. Wij doen in de serie het tegenovergestelde en gooien de moordenaar weg.’ Het blijkt een meesterlijke zet om ver weg te blijven van alle clichés die we kennen van het genre. De moordenaar wordt nergens bij naam genoemd, de gevolgen van zijn daad worden nergens getoond.

In plaats daarvan kijken we zes afleveringen lang naar rechercheurs en openbaar aanklagers die de puzzelstukjes proberen te vinden om de dader niet weg te laten komen met zijn gruwelijke moord. Alles wordt getoond: het wachten, de tegenslagen, de frustraties. Niets geen Baantjer die binnen 45 minuten achter zijn neutje een ingeving krijgt: keihard werken, tegen alle klippen op, om de wereld een klein stukje beter te maken. Het subplot rond de ouders van Kim (veteranen Pernilla August en Rolf Lassgård) die proberen hun leven weer enige zin te geven na haar verdwijning is geen ‘moetje’, zoals in modale series, maar geeft The Investigation alleen maar meer diepgang en ontroering. [RB]