The Daily Show’s The Yearly Show: Nostalgische satire

2017 was een goed jaar voor The Daily Show. Presentator Trevor Noah reisde af naar Chicago, de stad die vanwege haar hoge criminaliteitscijfers zo hevig wordt bekritiseerd door Donald Trump. Daar verbleef hij een week, om tijdens de dagelijks televisie-uitzendingen het een en ander recht te zetten – hetgeen door het Witte Huis opzettelijk krom was gebogen. Dan valt te denken aan de onzinnige gedachte dat als je wapenbezit verbiedt in Chicago, bendegeweld dan subiet zal verdwijnen. Alsof gangsters hun wapens nu nog netjes bij Walmart kopen. Zie trouwens ook de Netflix-special van DeRay Davis , die zelf opgroeide in The Windy City.

De populariteit van The Daily Show komt eveneens tot uiting in de vele comedy specials die verschenen, gemaakt door komieken die gelieerd zijn aan het satirische televisieprogramma: Hasan Minaj en Neil Brennan bij Netflix, en Michelle Wolf bij HBO. En Noah maakte zelf natuurlijk ook een niet onverdienstelijk uur stand-up komedie. De voorman opent tijdens de jaarafsluiting zijn monoloog met nostalgische herinneringen aan president Barack Obama en het zorgplan dat in de media zijn naam kreeg: ‘De helft van de Amerikaanse politiek draait om framing, en branding, zoals Obamacare.’ Waarmee de komiek suggereert dat alles wat gerelateerd is aan zwarte mensen, een negatieve connotatie heeft. ‘Maar zwarte geneeskunde kan witte kanker genezen.’

Hetzelfde geldt voor begrippen als pro-life en pro-choice. Iedereen is voor het leven, en voor zelfbeschikking, dat staat buiten kijf, aldus Noah: ‘Als je daar niet voor bent, dan ben je een klootzak.’ Waarmee Noah de wanstaltige retorische tactiek van de republikeinse partij vat in een notendop: er is geen enkel valide tegenantwoord mogelijk zonder te worden neergezet als moreel corrupt mens. Daarop keert Noah weer terug bij Obama die hij terloops ook even te pakken neemt: ‘Na zijn laatste speech dacht ik dat we gingen strijden tegen het onrecht. Later zag ik dat hij was gaan kitesurfen met Richard Branson.’ Waarop Noah de plechtstatige stem van Obama nadoet: ‘Strijden tegen de golven is ook een gevecht.’

Tenslotte vertelt Noah over zijn fascinatie voor Donald Trump: ‘Hij is terreur en vreugde ineen. Hij is als een gigantische meteoriet die op de wereld afkomt, in de vorm van een penis.’ Oftewel: om Trump kan je lachen en huilen, waarmee de tien minuten durende tirade (gemixt met nostalgische mijmeringen) ten einde komt. Noahs gewichtige speech vormt ook meteen het zwaartepunt van de show, en wordt opgevolgd door een lauwe sketch over vrouwen, die ‘een verschrikkelijk jaar hebben gehad’, uitgevoerd door Desi Lydic, Dulcé Sloan, Roy Wood Jr., en Michael Kosta, verkleed als DJ Mansplain: zo’n type dat van mening is dat ‘vrouwen erom vragen’.

Vooral de compilaties tussendoor zijn hilarisch. Te beginnen met beelden van de MeeToo-affaire, met wisselend ironische en hypocriete speeches van Harvey Weinstein, Al Franken, Bill O’Reilly, Matt Lauer, Charlie Rose en Louis C.K.. De in memoriam met oud-medewerkers van Donald Trump is evenzo vermakelijk: we zien generaal Flynn, Steve Bannon, Reince Priebus en Anthony Scaramucci. De laatstgenoemde was (slechts!) tien dagen in dienst van het Witte Huis. Ook de minkukels van het Amerikaanse kabelnieuws komen voorbij, tijdens een grappenregen van Minaj, waaronder de vileine Tomi Lahren van FOX: ‘Ze denkt dat Mean Girls het nieuws is.’

En dan maakt Noah zijn rentree, met een filosofische conclusie: ‘De president wil wel zijn, maar niet doen.’ Trump wil graag flaneren, schitteren en aanbeden worden. Het doorwrochte werk dat bij het vak hoort, staat hem niet aan. Het lezen, delibereren en bedrijven van diplomatiek is niet zijn pakkie-an. Gedurende de avond wordt dan ook telkens de wens uitgesproken dat Trump er op een gegeven moment mee stopt. Maar dan zijn er volgens afsluiter komiek Lewis Black nog talloze dilemma’s, zoals de klimaatproblematiek: ‘Na dit kutjaar kunnen we uitkijken naar een nog warmer en warmer jaar.’