Rolling Thunder Revue: A Bob Dylan Story by Martin Scorsese: ontroerende tijdreis

Van 30 oktober 1975 tot 25 mei 1976 reisde Bob Dylan met een (veel te) groot gezelschap – onder wie Joan Baez en Patti Smith – langs een keur aan kleinere muziektheaters met een revueshow (in werkelijkheid gewoon een prachtige set). Deze periode werd vastgelegd in Bob Dylans documentaire Renaldo and Clara (1978) en Martin Scorsese ( The Irishman ) recyclet de beelden – in combinatie met nieuwe interviews en gefictionaliseerde elementen – voor zijn nieuwe ontroerende documentaire Rolling Thunder Revue: A Bob Dylan Story by Martin Scorsese.

In het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker werd de nieuwe film omschreven als een reclamespot voor de befaamde muzikant. En dat klopt: Scorsese steekt zijn bewondering voor Dylan niet onder stoelen of banken. De film is nergens kritisch – en dat is misschien wél een gemiste kans. Maar de algehele sfeer in Rolling Thunder Revue is euforisch en tragisch tegelijk. Een onvervalste tijdreis naar vervlogen tijden. De Vietnamoorlog is ten einde, en Scorsese toont een zanger die zingt over een gemankeerd land. Met een shot van de Twin Towers als traumatisch middelpunt.

Laten we het hebben over deze periode. Scorsese’s Taxi Driver (1976) ging in première, en daarmee was zijn lot als meestercineast bezegeld. Twee jaar later verscheen van zijn hand het waanzinnige The Last Waltz – de registratie van het laatste concert van The Band. Kenners weten dat The Band enige tijd de begeleidingsband was van Bob Dylan. En over Dylan gesproken: Scorsese maakte in 2005 al No Direction Home, over de eerdere, akoestische jaren van de als Robert Allen Zimmerman geboren artiest. Want de van Goodfellas bekende cinefiel maakt af en toe ook een ijzersterke documentaire.

Terug naar Rolling Thunder Revue. Scorsese voegt wat gefictionaliseerde elementen toe: een Europese filmmaker die ‘zogenaamd’ de tour heeft vastgelegd en zich beklaagt over een Rolling Stone -journalist. Het zijn allemaal knipoogjes naar andere mythes – die soms waar bleken – zoals die uit Almost Famous (2000). Het is bijna alsof Scorsese weet dat hij de boel aan het romantiseren is; dat zijn hoogtijjaren vooral zo sprankelend en imposant waren omdat ze van hem zijn; omdat hij ze hoogstpersoonlijk heeft meegemaakt.

Daardoor rijst wel de vraag: hoe lang duurt het nog voordat de jaren zestig en zeventig worden vergeten? Is het Netflixpubliek nog wel ontvankelijk voor dit soort verhalen? (Voor ondergetekende, geboren in 1985, was het interview met scenarist en acteur Sam Shepard bijvoorbeeld een subliem moment). Misschien slaagt Scorsese er met dit soort initiatieven wel in om zijn liefde onze liefde te laten worden. En was dát nu niet het ideaal uit de hippietijd? De tijd waar Bob Dylan en zijn co-sterren juist afscheid van nemen in Rolling Thunder Revue. En niet omdat zij dat willen; maar omdat de veranderende tijden dat van ze eisen.