Y: The Last Man S01E01-02: interessante invalshoek

Foto credits: FX on Hulu

In de stripboekverfilming Y: The Last Man verbeeldt showrunner Eliza Clark – bekend van de Amerikaanse televisieremake van het Australische misdaaddrama Animal Kingdom – hoe een wereld zonder mannen eruitziet. Na een onverklaarbare gebeurtenis sterven alle zoogdieren met het Y-chromosoom. Behalve oelewapper en amateurgoochelaar Yorick (Ben Schnetzer) en zijn aapje – er wordt de suggestie gewekt dat hij een trans man is – wordt de wereld nu uitsluitend bevolkt door vrouwen. Deze kentering komt zo plotseling dat er overal chaos uitbreekt. In de Verenigde Staten is het aan senator Jennifer (Diane Lane speelt de moeder van Yorick) om de orde te herstellen terwijl zij wordt geïnaugureerd als de nieuwe president – want tja, de mannelijke president en vicepresident zijn niet meer.

Y: The Last Man heeft in dat opzicht een interessant uitgangspunt. Hoe doen vrouwen het zonder de mannen? Of beter gezegd: hoe doen mensen zonder het Y-chromosoom het zonder mensen met het Y-chromosoom. Want Clark maakt met deze postapocalyptische reeks ook een statement voor genderdiversiteit. Ook sommige vrouwen met het Y-chromosoom, trans mensen met het Y-chromosoom en non-binaire mensen met het Y-chromosoom sterven onverwachts. Of zoals Clark stelt: ‘Het dragen van het Y-chromosoom staat niet per definitie gelijk aan gender.’

Praktisch gezien levert het gebrek aan mensen met het Y-chromosoom ook problemen op. Nu heeft de nieuwbakken president lang niet genoeg geheim agenten en militairen om de boel in toom te houden. Maar Lane speelt een personage dat snel schakelt, op pragmatische wijze; een personage waarbij de ratio overheerst in de strijd tegen het (pre-apocalyptische) gekonkel dat ook na het verdwijnen van een aanzienlijk deel van de wereldpopulatie gewoon doorgaat – ook zonder hen valt er genoeg te discussiëren, zeker in tijden van een ongekende crisis. Niets menselijks is ons vreemd, zoveel is duidelijk.

Maar Y: The Last Man leunt ook op de nogal voorspelbare en zwaar ingebakken conventies van het postapocalyptische drama: in de openingsscène liggen de straten van New York bezaaid met lijken en klinkt muziek die wel erg lijkt op John Murphy’s klanken uit 28 Days Later (2002), de zombiefilm van Danny Boyle. Maar zolang de focus blijft op hoe de overlevenden de boel gaan runnen valt er behoorlijk wat te ontdekken op dramagebied. Een gegeven feit is immers dat veel toxische masculiniteit ineens non-existent is. Zou dat het leven op aarde verbeteren? Of maken de overlevenden nieuwe vijanden?

Y: The Last Man S01, vanaf 22 september 2021 wekelijks bij Disney +