VOD Filmklassieker: Mars Attacks! (1996)

De eerste tekenen van de overval die de aarde in Mars Attacks! treft, zijn grimmig: een paar boeren ruiken op een kruising een vreemde barbecuelucht en even later komen tientallen fikkende koeien loeiend de weg af draven, in brand geschoten door Marsbewoners die zojuist een kordon van honderden vliegende schotels om onze planeet hebben gelegd. Die scène zet de toon. Regisseur Burton (Beetlejuice, Alice in Wonderland) heeft van Mars Attacks! een onbarmhartige film gemaakt, waarin de buitenaardse bezoekers weliswaar afschuwelijk zijn, maar de mensheid ook niet beter verdient.

Het is lastig zoeken naar een sympathiek persoon. Jack Nicholson speelt een dubbelrol als de incompetente Amerikaanse president en een louche ondernemer uit Las Vegas die een slaatje denkt te kunnen slaan uit de invasie. Glenn Close is de afgrijselijk ijdele First Lady, Pierce Brosnan een oppervlakkige en domme wetenschapper en Sarah Jessica Parker een leeghoofdige talkshowpresentatrice – allemaal types die de inval ten volle verdienen. Die vrolijke zwartgalligheid kwam Mars Attacks! op veel kritiek te staan, want er gloort nauwelijks een straaltje hoop in deze film. Zelfs de uiteindelijke overwinning op de Marsbewoners is zo triviaal dat het cynisme ervan afdruipt. Alleen de piepjonge Nathalie 'Jackie' Portman als de depressieve presidentsdochter is innemend, net als de familie van de immer geweldige Pam Grier (Jackie Brown).

In de jaren vijftig leverden sciencefictionfilms over buitenaardse invasies een metafoor voor openlijke invallen in het Westen door de Sovjetunie (Plan 9 from Outer Space, The Blob, The War of the Worlds) of juist heimelijke Russische infiltraties (Invasion of the Body Snatchers, The Day of the Triffids). Van die films neemt Mars Attacks! vooral de vormgeving over. Wat het verhaal betreft, wordt de lijn van modernere invasiefilms als Independence Day (ook 1996, maar eerder dat jaar) aangehouden: we volgen een paar groepjes mensen, van machthebbers tot gewone burgers, tijdens de ongelijke strijd tegen het buitenaardse gevaar. Maar dan zonder de sentimentaliteit en dat typisch Amerikaanse hoopvolle uit andere sf-rampenfilms als Independence Day en Armageddon. Voor de cynici onder ons is dat echter geen bezwaar.

Leuk detail is dat zowel de koeienscène als de vormgeving van de Marsbewoners is ontleend aan een serie populaire kauwgumplaatjes die begin jaren zestig in de VS in de winkels lag.

Ziehier een actiescène uit de film, waarin de werkelijke bedoelingen van de bezoekers van de Rode Planeet duidelijk worden tijdens hun eerste officiële ontmoeting met de Amerikaanse autoriteiten: