Tokyo Vice S01E01: een witte cowboy in Tokyo

Foto credits: Eros Hoagland/HBO Max

Een witte buitenlander, een gajin , torent uit boven zijn Japanse collega’s. Hij oogt eigenwijs, vastberaden. Of overschat hij zijn talenten? Tokyo Vice is gebaseerd op de belevenissen van journalist Jake Adelstein in Tokyo, aan het einde van de jaren negentig. Adelstein was de eerste niet-Japanner uit de geschiedenis die in dienst kwam bij een groot dagblad (het gefictionaliseerde Meicho Shimbun in de serie). Acteur Ansel Elgort speelt de journalist, die geleidelijk een luis in de pels wordt van de yakuza, de Japanse georganiseerde misdaad. Maar eerst moet Adelstein wel een flink aantal obstakels nemen.

Eigenlijk draait Tokyo Vice om een buitenstaander die zich niet conformeert aan het systeem waarin hij werkt. Want Adelstein gaat bijna vanaf zijn eerste werkdag op eigen houtje op onderzoek uit. Omdat hij geen behoefte heeft om een klankbord te zijn van de politie, zoals veel van zijn vakgenoten. Hij wil echte, doorwrochte journalistiek bedrijven, maar daar zitten zijn superieuren weer niet op te wachten. Adelstein stuit dan ook op een rigide, hiërarchische en gesloten wereld die hij probeert te begrijpen door bijvoorbeeld een avond in nachtclubs door te brengen met een grofgebekte politieagent.

Wij zien vanuit Adelsteins perspectief hoe de plot zich ontvouwt, waarmee Tokyo Vice oogt als een serie gemaakt voor westerlingen die via een westerling een blik werpt op het Oosten. Dat zou je als exotisme kunnen betitelen. Je zou zelfs de vraag kunnen stellen: had een Japans hoofdpersonage niet volstaan? Waarschijnlijk waren westerlingen dan minder geïnteresseerd. Deze kritiek terzijde ziet de pilotaflevering van Tokyo Vice er geweldig uit, en dat is mede te danken aan filmmaestro Michael Mann, die zijn handelsmerk presenteert: een klinische, kille mise-en-scène, vol sfeervolle scènes. Spijtig genoeg liet Mann het bij een aflevering, en is het gissen wat de andere drie regisseurs die tekenden voor de overige zeven afleveringen hebben bewerkstelligd.

Buiten kijf staat dat Tokyo Vice kijkt als een jongensboek. Over een jonge man – Engort is 1,90m – die bijna uit zijn appartementje knalt: een metafoor voor zijn gedrevenheid, maar ook hoe hij fysiek en mentaal verschilt van zijn collega-journalisten. En in de openingsscène, die zich in 2001 afspeelt – de aflevering schakelt even later twee jaar terug – zien we waar hem dat brengt: aan tafel bij maffiosi die hem sommeren zijn werk te stoppen. Adelstein zegt hierop: ‘Laat me eerst even een sigaretje opsteken voordat ik je aanbod overweeg’. De journalist klinkt als een cowboy, die met zijn durf de wereld wil veroveren. Tokyo Vice ís intrigerende materie.