Kalifat S01: sterke Zweedse variant op Laura H.

Een dreigende IS-aanslag is al vaker een intrigerend uitgangspunt geweest voor spannende series. De Zweedse Netflix-reeks Kalifat kan als een goed gemaakte exponent van dit genre aan het rijtje worden toegevoegd. De nakende ramp wordt belicht door de ogen van drie sterke vrouwen.

Dat Scandinavië opvallend sterke thrillers aflevert, is geen nieuws. Maar het is een aangename verrassing dat het onderwerp ditmaal eens geen wereldvreemde inspecteur (m/v) is die op sadistische seriemoordenaars jaagt, maar een dreigende IS-aanslag in Zweden.

De ramp die op stapel staat ontvouwt zich vooral door de ogen van Fatima (Alietta Opheim), een moslima die bij de Zweedse geheime dienst werkt, en Pervin (Gizem Erdogan), een Zweedse Laura H. die door een misstap in de liefde vastzit als IS-bruid in Raqqa. De derde verhaallijn focust zich op het Zweedse tienermeisje Sulle (Nora Rios) dat onder invloed van een charmante jongen die ze kent van school langzaam maar zeker radicaliseert.

Producent Wilhelm Behrman kreeg het idee voor de serie toen hij op het journaal bewakingsbeelden zag van luchthaven Gatwick, van drie tienermeisjes die af wilden reizen naar het kalifaat. De beelden grepen hem aan: wat bracht deze schijnbaar doodnormale Europese meisjes tot zo'n radicale keuze? En hoe zou hij reageren als zijn dochter tot zulke besluiten zou komen?

Zijn keuze om dit nog steeds actuele thema door diverse vrouwenogen te tonen, pakt uitstekend uit. Alle drie de hoofdpersonages proberen hun eigen juiste keuzes te maken, wat – zowel in Raqqa als in Zweden – lang niet eenvoudig blijkt in een nog steeds vooral door mannen gedomineerde wereld. De makers hebben zich merkbaar goed gedocumenteerd; zij verrichtten uitgebreid research naar de motieven en beweegredenen van radicale moslims, maar ook naar de drijfveren van de agenten binnen de geheime dienst die op deze mensen jagen.

Minder uitgewerkt (en daardoor wat overbodig) zijn overigens een paar subplotjes. Zo lijkt het verhaal over twee Zweedse broers die zich aansluiten bij de terrorismecel slechts een MacGuffin om de schrandere Fatima verder te helpen in haar onderzoek.

Verder is Kalifat echter een zeer welkome aanvulling in dit nog steeds uitdijende subgenre. Het verhaal zit goed in elkaar en noopt tot doorkijken (de acht afleveringen zijn er zo doorheen), de hoofdpersonages weten stuk voor stuk te intrigeren, het tempo ligt hoog en het acteerwerk is over het algemeen bovengemiddeld.

Het voelt alleen - zelfs na nog geen week sociale onthouding - heel vreemd om te kijken naar een wereld waarin handen schudden, knuffelen en andere vormen van fysiek intermenselijk contact nog de normaalste zaak van de wereld zijn.