David Attenborough: A Life on Our Planet: een urgente boodschap

‘De natuurlijke wereld verdwijnt. Het bewijs is overal aanwezig.’ David Attenborough geeft met zijn kalmerende stem, maar met duidelijke urgentie, een getuigenis. Het is direct duidelijk dat dit niet een film zoals Planet Earth of Frozen Planet is, waarin hij altijd de kijker mee kan nemen in zijn verwondering over de wilde wereld van onze planeet. Nee, in A Life on Our Planet zien we Attenborough rondlopen in Tsjernobyl. De stad die onbewoonbaar werd door de ontploffing van de kerncentrale – het gevolg van slechte planning en menselijke fouten. Een eenmalige gebeurtenis. De echte tragedie van onze tijd valt van dag tot dag nauwelijks op, zegt hij. Namelijk het verlies van de biodiversiteit van onze wereld: een spectaculair wonder waar wij volledig van afhankelijk zijn.

Attenborough blikt terug op zijn uitzonderlijke leven; vol reizen en het kunnen meemaken van de levende wereld in al haar variëteit. Geluk noemt hij het, dat hij de mogelijkheid heeft gekregen om de wilde plekken van onze planeet te verkennen. Nu hij 93 is, beseft hij eigenlijk hóe uitzonderlijk zijn leven is.

Afgewisseld met beelden van zijn alom bekende BBC-natuurprogramma’s, vernietigende natuurbeelden en Attenborough die direct de kijker aanspreekt in de camera, onderbouwt hij hoe hij de wereld heeft zien veranderen. Het wordt duidelijk (als dat het nog niet was) dat we nu stappen moeten zetten in het tegengaan van nog meer klimaatverandering. De documentaire voelt bijna als een laatste nalatenschap aan ons; een wake-up-call om te veranderen met zijn hulp, nu het nog kan.

Attenborough neemt het eerste uur van de film om de evolutionaire geschiedenis van onze aarde uit te leggen en te vertellen hoe het kan dat de planeet opwarmt: het desastreuze gevolg van het kappen van regenwouden voor oliepalmen, het gebruik van fossiele brandstoffen, overpopulatie, visserij en landbouw. Hij vertelt ook hoe mensen steeds meer bewust werden van de natuurlijke wereld, maar tegelijkertijd steeds meer de wereld consumeerden.

Ook de cijfers die in beeld komen benadrukken hoe urgent het is dat er verandering komt. Het meest schrijnende moment is wellicht het beeld van een orang-oetan die in een kale boom klimt. Maar ook een zichtbaar geëmotioneerde Attenborough komt binnen.

Na een ijzingwekkende blik in hoe de toekomst eruit zal zien als we doorgaan zoals we bezig zijn, geeft Attenborough hoop hoe we de klimaatverandering kunnen tegenhouden.

Attenborough’s boodschap is duidelijk: de aarde is eindig, we moeten ervoor zorgen en nu is het moment om te veranderen.