Bliss: slordig geschreven sciencefiction

Het is alweer zeven jaar geleden dat Mike Cahill een film maakte. Na het sciencefictionmysterie I Origins (2014) legde hij zich toe op televisiedrama’s. Maar met Bliss is hij weer terug bij de genrefilms waar hij bekend mee werd; films waarin de mensheid toch iets anders in elkaar blijkt te zitten dan we denken. Zo ontdekt Greg (Owen Wilson) op een dag dat de meeste mensen om hem heen artificieel zijn, nadat hij hier in een bar op wordt gewezen door de geheimzinnige Isabel (Salma Hayek). Eerst lijkt het nog of Greg hallucineert: hij ligt in een scheiding, heeft zijn baan verloren en per abuis zijn baas vermoord, maar de schijn bedriegt geenszins.

Zodoende ontdekt hij dat de barman een projectie is en dat Isabel met haar telekinetische krachten Gregs ongelukkige daad eruit kan laten zien als een zelfmoord. In ruil daarvoor moet Greg Isabel helpen met gele kristallen en een dubieuze ketting. En komt Greg in aanraking met de dubieuze types waar zijn nieuwe lotgenoot mee rondhangt. Maar eerst gaan ze naar een rollerschaatsbaan, waar ze nietsvermoedende rolschaatsers omverblazen met hun telekinese. Deze achtbaanrit ontaardt uiteindelijk in een soort transitie – denk aan drugs en hersenmanipulatie – naar een andere wereld (een utopisch Kroatisch eiland is de plaats van handeling) waar Greg en Isabel gelukkig een koppel vormen.

Hoewel al snel blijkt dat Isabels Frankenstein-achtige plannetjes nog weleens ernstige gevolgen kunnen hebben. En wil Greg het leven dat hij leidde, ondanks de misère, wel achterlaten? Dat is natuurlijk een klassieke en clichématige moraal in dit soort sciencefictionfilms: escapisme blijkt telkens weer niet zaligmakend, soms moet je de bittere realiteit maar onder ogen zien. Want daar kan Greg tenminste, een mooi voorbeeld in de film, in contact treden met zijn dochter; daar is hij geen rare incarnatie. Of reïncarnatie? Want de wendingen en de verhaalstructuur zijn veelal letterlijk onnavolgbaar, en slordig geschreven. Cahill, die zelf tekende voor het scenario, lijkt iets teveel hooi op z’n vork te hebben genomen.

Bovendien schiet hij tekort in de acteursregie: Wilson leent zich uitstekend voor de rol van een naïeve loser die geleidelijk zijn lot in de wereld accepteert, maar Hayek laveert telkens, weinig succesvol, tussen mislukte geestigheden en overdreven serieuze blikken. Alsof ze niet kan kiezen; alsof het Cahill ook niet duidelijk is of Bliss een gelukzalige komedie is, of een bitterzoet drama. Daarnaast is de film in esthetisch opzicht saai en voegen de cameo’s van Slavoj Zizek (zullen veel kijkers deze criticus überhaupt kennen?) en wetenschapper Bill Nye niets toe. Misschien moet Cahill weer de handen ineenslaan met Brit Marling.

Marling schreef Another Earth (2011) met Cahill, acteerde in Cahills I Origins en ging daarna het fascinerende en esoterische televisiedrama The OA maken. Die combinatie tussen Cahill en Marling was destijds succesvol, en smaakt naar meer, en dan bij voorkeur zonder filmsterren en tenenkrommende cameo’s, maar met de gelaagde intriges uit de laatstgenoemde films.