Banlieusards: solide maar doorsnee drama

De banlieues. De Franse buitenwijken met sociale achterstand, geweld en verderf, zijn een onuitputtelijke inspiratiebron binnen de Franse cinema, zie de klassieker La Haine en Céline Sciamma’s Girlhood. De Netflix-film Banlieusards, een project van de Franse rapper en acteur Kery James, vertelt het verhaal van een familie uit een achterstandswijk in Val de Marne.

De film volg de gebroeders Traoré. Soulaymaan (Jammeh Diangana) is een ambitieuze en brave rechtenstudent die tevens in zijn vrije tijd vrijwilligerswerk verricht. Tijdens een debatwedstrijd komt hij de studente Lisa (Chloé Jouannet) tegen, met wie het klikt. In alles verzet hij zich tegen zijn oudste broer, Demba (Kery James), die net is vrijgelaten uit de gevangenis. Demba blijft leven volgens de regels van de straat, en duikt weer de drugshandel in. Het jongste broertje, de vijftienjarige Noumouké (Bakary Diombera), zoekt nog steeds zijn eigen weg, en weet niet goed wiens voorbeeld hij wil volgen. En in het midden van de chaos, een uitgeputte moeder, die zich zorgen maakt om haar familie.

Het script is een bewerking van James’ toneelstuk uit 2008. Tijdens de grote pleitwedstrijd van Soulaymaan komt de vraag naar voren: is de staat verantwoordelijk voor de huidige situatie van de buitenwijken In Frankrijk? Een saillant detail: de film is het acteerdebuut van Diangana. In 2018 was hij een finalist in de 'concours Eloquentia', en de welsprekendheidswedstrijd diende als inspiratie voor het debat in de film.

De meeste films in het genre richten zich op het aangetaste imago van de banlieue: een verstikkende omgeving waarin iedereen op dezelfde manier leeft en denkt. Niet is minder waar, natuurlijk. De broers worden allen geconfronteerd met discriminatie, geweld, en geldzorgen, maar ook met de keuzes om verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen leven. ‘Het leven gaat om keuzes. Hij doet wat hij wil’, stelt Demba vastberaden wanneer Soulaymaan advies vraagt. Noumouké is net voor zijn examen geschorst van de middelbare school, en het lijkt erop alsof hij in de voetsporen van Demba zal treden. ‘Je familie en je omgeving vormen je keuzes’, gaat Soulaymaan er tegenin, maar op dat moment lijkt het alsof de woorden zijn gericht aan dovemansoren.

Solidariteit, weerbaarheid en het heft in eigen handen nemen: het ligt er ietwat dik bovenop, maar de boodschap in de film richt zich tot de jongeren uit de banlieues die niet bang moeten zijn om ambitie te tonen. Het leven is niet bij voorbaat gedoemd om te mislukken, en als ze alert zijn dan weten ze dat ze eigenlijk alle kaarten in handen hebben om te slagen. De morele les klinkt in vele scènes door, maar het script van James weet de balans te bewaken zodat het niet teloor gaat aan een moralistische preek.

Een gevecht, een dodelijke schot, en dagelijkse keuzes. Banlieusards probeert een genuanceerd portret te tonen van het leven in de Franse buitenwijken, en slaagt hier deels in, maar raakt licht bedolven onder de morele les die het de kijker wil meegeven.