Atypical S02E01-5: tragikomische serie heeft meer nuance en donkere humor

‘Verandering kan moeilijk zijn. Voor iedereen', zegt de groepsleider. Het is Sam Gardners (Keir Gilchrist) eerste deelname aan een groepstherapie sessie. Atypical toont het dagelijkse leven van Sam, een achttienjarige tiener met een stoornis in het autismespectrum, en de invloed die het heeft op zijn familie.

In het tweede seizoen verschuift de aandacht meer naar de problemen waar Sams familie mee worstelt, terwijl hij zijn laatste jaar op de middelbare school navigeert. Sams ouders, Elsa (Jennifer Jason Leigh) en Doug (Michael Rapaport) ondergaan gelaten de gevolgen van haar buitenechtelijke affaire, die geleid heeft tot een scheiding en wrijving in het gezin. Zijn zus Casey (Brigette Lundy-Paine) gaat nu naar een prestigieuze privéschool waar ze zichtbaar moeite heeft met het aanpassen aan een strikte academische omgeving.

De rode draad in het nieuwe seizoen is omgaan met verandering. Het is een thema dat niet al te subtiel naar voren komt tijdens Sams eerste bezoek aan zijn nieuwe therapiegroep. De begeleider vraagt wie in de kamer moeite heeft met het accepteren van verandering, en Sam gooit alles waar hij mee zit eruit: de scheiding van zijn ouders, het afscheid van zijn therapeut Julia (Amy Okuda), het minder contact hebben met Casey, en zijn plannen voor de toekomst.

Ondanks al de veranderingen in zijn leven is Sams reactie opmerkelijk. Door zijn gezinssituatie wordt Sam gedwongen om te groeien in zijn zelfstandigheid. Hierdoor kan hij beter vragen om hulp, en kan hij het waarderen van de mensen om hem heen die het aanbieden. Sam is nu juist degene die kalm blijft en de veranderingen probeert te accepteren op een directe en methodische wijze. Hij blijkt tot veel meer in staat dan zijn familie dacht, en zijn zoektocht maakt hem meer open voor de wereld om hem heen.

In het eerste seizoen vloeide het merendeel van de komische momenten voort uit het feit dat Sam moeite heeft met het lezen van sociale signalen en vertrouwt op zijn rituelen. De humor is nu subtieler en het wordt nu niet meer zo nadrukkelijk benadrukt. Overigens heeft maker en scenarist Robia Rashid (The Goldbergs) – na kritiek dat Sam gespeeld werd door een acteur die niet op het autismespectrum zit- acht acteurs met autisme gecast die te zien zijn in de therapiegroep.

Het script is nu meer een realistische afspiegeling van de manier waarop gezinnen functioneren. Wanneer een kind andere behoeften heeft betekent het niet dat iedere dag meteen heel speciaal wordt. In het tweede seizoen is Sams stoornis nu slechts een onderdeel van het drukke, gecompliceerde leven van het gezin. Hoewel autisme Sam een uniek perspectief biedt op de wereld, is de wereld van Atypical zoveel meer dan dat.