The Vast of Night: veel voorspel, snelle finish

Sommige regisseurs weten veel te doen met weinig. Dat lukt ook Andrew Patterson in zijn filmdebuut The Vast of Night. Het is eind jaren vijftig van de vorige eeuw. In een slaperig dorpje in New Mexico zijn de straten verlaten. Bijna iedereen zit samengepakt in de schoolgymzaal voor een belangrijke basketbalwedstrijd. Bijna iedereen. Fay (Sierra McCormick) moet namelijk werken in de telefooncentrale. Dan ontvangt ze een serie vreemde telefoontjes. Verbindingen worden abrupt afgebroken, een vrouw belt in paniek dat er zich iets boven haar huis bevindt. En wat is nu precies dat mysterieuze, klikkende en gonzende geluid dat ze soms over de telefoon en radio hoort? Ze schakelt de hulp in van de lokale DJ Everett (Jake Horowitz) om de oorsprong van het geluid te achterhalen.

Je komt in films niet vaak tegen dat geluid belangrijker is dan beeld (het lichtende voorbeeld daarvan is uiteraard The Conversation). Ook in The Vast of Night is het zaak om vooral goed te luisteren. Wat niet betekent dat Patterson de camera maar laat voor wat het is – op een gegeven moment reist de camera in sneltreinvaart door het dorp van Fay via de school naar Everett - maar het is het geluid dat telt. Tijdens een belangrijk telefoongesprek met een beller genaamd Billy, gaat het beeld zelfs even helemaal op zwart. De sterkste momenten zijn dan ook wanneer de camera bijna niets doet en je bijvoorbeeld tien minuten ademloos toekijkt hoe Fay vanachter haar schakelbord haar (speur)werk doet.

Sierra McCormick draagt de film als Fay, een beetje nerdy, soms iets te enthousiast – zeker wanneer ze indruk wil maken op Everett – maar, wanneer het erop aankomt, ook doortastend. Een van de grappigste stukjes is een monoloog waarin Fay honderduit praat over alle prachtige technische snufjes die we in de toekomst kunnen verwachten, zoals zelfrijdende, elektrische auto’s met navigatiesystemen en telefoons met camera’s die je als een schelp dicht kunt klappen en altijd bij de hand hebt. Everett is sceptisch: ‘Kleine tv-telefoons? Dat is toch idioot!’

Patterson vat ook heel goed die nostalgische jaren 50-sfeer. De film begint alsof we via een oude televisie in een episode van The Twilight Zone duiken – hier omgedoopt tot ‘Paradox Theater’ – en schakelt soms ook weer even terug naar het gruizige tv-format. Maar behalve deze gimmick blijft The Vast of Night vooral heel ingetogen. Misschien zelfs iets te ingetogen.

De zelfbeheersing is prijzenswaardig, maar je mist daardoor wel de claustrofobie, de paranoia en het steeds sterker wordende gevoel dat er echt iets serieus mis is, en jij de enige bent die het doorheeft. Het grootste deel van de film zijn Fay en Everett vooral geïntrigeerd door het mysterieuze geluid, als twee amateurdetectives die hun tanden zetten in een spannende, maar verder onschuldige, puzzel. Echte zorgen lijken ze zich niet te maken. Zoals Everett zegt: ‘Het is goede radio.’ Dat steeds meer van Fay’s vrienden en bekenden als van de aardbodem lijken te verdwijnen lijkt nauwelijks binnen te komen. Pas helemaal aan het einde zet Patterson – letterlijk – het gas erop en gebeurt opeens heel veel, heel snel achter elkaar.

The Vast of Night biedt veel moois, maar is aan het einde toch ietwat onbevredigend.