The Last Movie Stars S01E01-02: sublieme beelden

Foto credits: HBO

Het was midden in de grote lockdown van 2020 toen filmmaker en acteur Ethan Hawke door de familie van acteur Paul Newman (1925-2008) werd benaderd: zou hij niet een film over Newman en zijn echtgenote Joanne Woodward (1930) willen maken? Hawke vertelt vanuit zijn bloedeigen woonkamer waar hij ‘zes maanden gevangenzat in Zoomgesprekken' met een uiterst gretige en vereerde blik over de ontstaansgeschiedenis van The Last Movie Stars. Natúúrlijk wil hij die klus doen, vertelt hij via een beeldverbinding - een camerateam inhuren was door corona geen optie. Vervolgens maakt hij de kijker deelgenoot van hoe hij een filmliefhebber werd, aan het einde van de jaren 60.

Hawke groeide op in Forth Worth in de Amerikaanse staat Texas, waar het gebruikelijk was om op zondag naar de kerk te gaan. Maar als zijn moeder een keer verhinderd is, dan fluistert z’n vader: ‘Zeg, er draait een cowboyfilm in de bioscoop, is dat niet wat?’ Die film was Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969), een vehikel voor Robert Redford en Paul Newman. Sindsdien zijn 'films de kerk' van de acteur. En Newman is een van z’n profeten, blijkt al snel. In de eerste aflevering wordt bovendien verklapt dat scenarist Stewart Stern ( Rebel Without a Cause , 1955) ooit was begonnen aan een biografie over Newman; hij had al 100 (!) mensen geïnterviewd.

Die tapes zijn destijds kennelijk door Newman verbrand, maar de transcripten krijgt Hawke godzijdank wel aangereikt. Hawke besluit de transcripten deels te laten inspreken door een trits aan bekende Hollywoodacteurs: George Clooney speelt Newman; Laura Linney speelt Woodward; Tom McCarthy speelt Sidney Lumet. Zo kan hij de interviews weer plaatsen onder beelden van toen, en onder filmscènes. Dat is een slim concept en leidt in positieve zin af van de computercamera’s waar je als kijker anders voortdurend naar zit te staren. Vincent D'Onofrio is niettemin alsnog imposant voor een brieke camera, en geeft in de reeks - waarin Hawke ook mensen spreekt over het acteursduo - en passant een overdonderende minicurus methodacting.

Die twee – die waren getrouwd tot Newmans dood in 2008 – waren de laatste filmsterren, in zekere zin. Na hun carrières zou de filmwereld ingrijpend veranderen, zou sterrendom op een andere manier worden ingevuld, en was de hoogtij van klassiek Hollywood voorbij. Hun werk blijkt exemplarisch voor het belichten van die periode. Een periode waarin filmmakers als Elia Kazan en toneelschrijvers als Tennessee Williams triomfeerden. En ook The Actors Studio komt voorbij, als bakermat van de eerder al genoemde method.

Daarnaast wist Hawke Stephanie Newman te strikken voor de serie, een van de kinderen uit Newmans eerste huwelijk – Newman had al vijf jaar een affaire met Woodward voordat hij van zijn eerste vrouw scheidde. Dat blijkt een pijnlijke periode uit Newmans leven, waarvan Hawke en Newmans dochter denken dat je die terug kan zien in de films die hij in die tijd maakte; een interessante observatie.

Dit alles wordt door Hawke in een dynamische vorm gegoten. The Last Movie Stars sprankelt, zit vol met sublieme filmbeelden en wordt geleid door een aanstekelijk man met tomeloze energie. De documentairereeks is onmiskenbaar verplichte kost voor filmfanaten.