The Good Doctor S02E01-02: genoeg stof tot nadenken

Er was eens een briljante arts, die dagelijks zijn collega’s en superieuren verbaasde met zijn encyclopedische kennis en vindingrijkheid en die originele oplossingen vond waar anderen al lang de handdoek in de ring hadden gegooid. Er was wel één minpuntje: op sociaal vlak viel er nog een hoop te verbeteren.

Nee, we hebben het hier niet over Gregory House (Hugh Laurie) van House M.D. – al komt deze serie wel van dezelfde maker, David Shore – maar over coassistent Shaun Murphy (Freddie Highmore, Norman Bates in Bates Motel ) in de dramaserie The Good Doctor.

Beide artsen delen veel overeenkomsten, met één belangrijk verschil: House is sociaal onaangepast omdat hij dat wil, maar voor Murphy, een jongeman met autisme en savantsyndroom, is het geen vrijwillige keuze. Hoe beide mannen door de buitenwereld behandeld worden is ook totaal verschillend. Waar alle grillen van House oogluikend worden toegestaan, mag Murphy het eerste seizoen nog geen scalpel vasthouden – tenzij het is om deze aan iemand anders door te geven.

Het vertrouwen in Murphy is binnen de directie zelfs zo klein dat ziekenhuisdirecteur Aaron Glassman (Richard Schiff, The West Wing) er in de seriepremière zijn directeurschap voor op het spel moet zetten om Murphy überhaupt een proeftijd in hun ziekenhuis te kunnen geven. Want hoe kan iemand die moeite heeft met oogcontact, nauwelijks emoties toont en altijd zegt wat hij denkt zonder filter, op een empathische wijze communiceren met patiënten en diens familie?

Wat opvalt is dat de serie – ooit uit Korea aangekocht door Daniel Dae Kim (Hawaii Five-O, Lost) – het ook niet makkelijker maakt voor Murphy dan het is. Freddie Highmore levert daarbij uitstekend werk. Zijn ontwijkende blik, ongemakkelijke stiltes en monotone stem bemoeilijken het eerste contact. En er zijn ook zeker betere manieren om iemand slecht nieuws te brengen dan vanuit het niets ‘we denken dat je alvleesklierkanker hebt!’ te roepen. Maar wanneer je dat vergelijkt met de belabberde ziekbedetiquette van bijvoorbeeld een Gregory House, wordt toch pijnlijk duidelijk dat hier met twee maten wordt gemeten. Zelfs de ouders van een autistische patiënt willen liever niet dat Murphy een chirurgische procedure uitvoert.

Maar, Murphy is bereid te leren. Tijdens zijn functioneringsgesprek in de première van het tweede seizoen krijgt hij de opdracht te werken aan zijn sociale vaardigheden. Belangrijk onderdeel is daarbij: het overtuigend kunnen liegen. Voor Murphy een haast onmogelijke opgave, vooral omdat hij het nut van liegen niet ziet. ‘Ik snap niet waarom mensen überhaupt liegen', verzucht hij, net nadat hij door de mand is gevallen omdat een patiënt na zijn eerste witte leugen maar dingen bleef vragen waar hij geen antwoord op had. ‘Wanneer je de waarheid vertelt, ken je de antwoorden al.’

Ook anders dan bij House M.D. is dat de hele serie niet alleen om hem draait. Murphy heeft duidelijke bondgenoten in Glassmann en in de zachtaardige coassistent Claire Browne (Antonia Thomas, Lovesick), maar ook zijn tegenstanders zijn minder zwart-wit dan je op het eerste gezicht verwacht. Zo is coassistent Morgan Reznick (Fiona Gubelmann, Wilfred) niet alleen maar een streber en dokter Marcus Andrews (Hill Harper, CSI: NY, Covert Affairs, Homeland), die al vanaf het begin aast op Glassmans directeurenbaan, niet enkel machtsbelust. En wat te denken van dokter Neil Melendez (Nicholas Gonzalez, Pretty Little Liars), Murphy’s directe leidinggevende die Murphy wel een plek in zijn team gunde, maar hem vervolgens alleen maar huishoudelijke klusjes gaf?

Naast autisme kaart de serie ook andere onderwerpen aan. Hoe herpak je jezelf wanneer een patiënt door jouw achteloosheid is overleden? Wat doe je wanneer een minderjarig meisje bij je komt voor vaginale reconstructie, na een rituele besnijdenis die ooit door haar ouders is goedgekeurd? En hoe ga je om met een te amicale leidinggevende, die, nadat jij hem hebt aangegeven, met een gouden handdruk wordt overgeplaatst?

The Good Doctor geeft genoeg stof tot nadenken. Alleen daarom is de serie al het kijken waard.