The Forty-Year-Old Version: het is nooit te laat om jezelf te zijn

Soms is een prijs als een molensteen. Tien jaar geleden ontving Radha (Radha Blank) een onderscheiding voor een van de dertig meest veelbelovende toneelschrijvers onder de dertig. Maar wat heeft het haar in die tien jaar opgeleverd? Het beeldje prijkt nog steeds op haar schoorsteenmantel, maar die grote belofte is nooit waargemaakt. In plaats daarvan verdient Radha haar geld met lesgeven aan jonge studenten, waarvan sommige zich ook hardop afvragen waarom ze advies aan moeten nemen van iemand die af en toe een toneelstukje schrijft voor het wijktheater (ook de artistiek leider van dat theater heeft zijn meest recente theaterprijs pontificaal op tafel staan: die van hem stamt uit 2003).

Laten we eerlijk zijn: Hollywood stroomt niet over van films waarin alleenstaande vrouwen van bijna veertig centraal staan, laat staan een Afrikaans-Amerikaanse vrouw, die film zelf ook nog eens geregisseerd heeft. Misschien is dat waarom Radha Blank haar speelfilmdebuut heeft overladen met allemaal markante details (waaronder een perfect getimed kiekje van een paar verschrompelde blanke ballen, die slechts een fractie van een seconde te zien is). Dat is overigens geen kritiek. Het hart van de film, die bijna volledig in zwart-wit gefilmd is, raakt aan iets dat we ons allemaal weleens, al dan niet hardop, hebben afgevraagd: wat is succes? Hoe behaal ik het? En wat ben ik bereid ervoor op te geven?

Haar manager en beste en oudste vriend Archie (Peter Kim) koppelt haar aan toneelproducent Josh Whitman (Reed Birney, Lost Girls , Home Before Dark ), een man die naam maakte met een vrouwenvariant op 12 Angry Men en een interraciale versie van Fences. Nu is hij naarstig op zoek naar wat mooie Afrikaans-Amerikaanse ‘poverty porn’ (hij zoekt ook nog een schrijfster voor zijn Harriet Tubman-musical). Want een Afrikaans-Amerikaanse vrouwelijke toneelschrijver, dat is nu even helemaal in. Het duurt dan ook niet lang voordat Radha’s authentieke stuk over een Afrikaans-Amerikaans koppel met een falende kruidenierszaak in Brooklyn steeds meer gaat over de opgewekte witte nieuwe buurvrouw die precies weet wat hun schattig ouderwetse zaakje mist: sojamelk! ‘Dit is niet sojamelk, dit is het leven!’, aldus de witte regisseuse waarmee Radha zit opgescheept, omdat alle zwarte toneelregisseurs volgens Whitman al bezet waren. Ondertussen keert Radha ook voorzichtig terug naar een passie van vroeger: rappen. Maar ook daar lijken de mensen niet met smart op een veertigjarige vrouw en haar persoonlijke insteek te zitten wachten.

De behendige en humoristische manier waarop Blank alle thema’s aanpakt doet wel een beetje denken aan de tv-serie Insecure van en met Issa Rae, zoals onder andere de scènes op Issa’s werk, waar ze is aangenomen als de ‘zwarte stem’, waar vervolgens steevast niet naar geluisterd wordt. Maar wat betreft nuchterheid en zelfverzekerdheid is Radha gelukkig toch al wel wat verder dan Issa. Wanneer een bijna twintig jaar jongere DJ (Oswin Benjamin) opeens zowel op professioneel als persoonlijk vlak interesse in haar toont, doet ze daar echt niet moeilijk over, zelfs al voelt zijn tong wel heel erg jong.

Radha's stem is er een die gehoord mag worden. Laten we hopen dat het niet bij deze ene keer blijft.