Alles over series, tv en film. Vanaf de redactie van de VARAgids.

The American Meme: pijnlijk lege docu

  •  
07-12-2018
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
The American Meme
Kritiekloos portret van sterren uit de sociale media.
Sociale media hebben het leven van menig aardbewoner significant veranderd. De zucht naar aandacht die platforms als Twitter en Instagram met zich meebrengen hebben een nieuwe trits aan beroemdheden voortgebracht. Dat zijn mensen die - naast hun triviale online-activiteiten waarmee ze veel publiek trekken – eigenlijk niets kunnen. Beroemd zijn is hun baan. Filmmaker Bert Marcus verwondert zich in zijn derde documentaire over types als Paris Hilton en The Fat Jew. ‘Persoonlijkheden’ die dankzij het revolutionaire karakter van internet zijn omarmd door hun grote gevolg en die kunnen leven van hun hippe Snapchat-video’s en sexy Instagram-kiekjes.
Marcus probeert van meet af aan dit fenomeen te doorgronden, maar omdat hij zijn fascinatie voor beroemdheid an sich niet onder stoelen of banken steekt, ontbreekt een kritische blik. In The American Meme wordt ons voorgespiegeld dat uitzinnige gedragingen voor de camera in de hoop op likes de norm is geworden. Toch voelt dit als je ziel verkopen aan de duivel, en de waardering van je fans voelt als een kick vergelijkbaar met die van een dosis heroïne. Wat overblijft is een pijnlijke leegheid, van mensen die beweren zich ‘gezegend’ en ‘dankbaar’ te voelen. Hilton wordt door haar fans zelfs vergeleken met Jezus.
7740.w1777.0.b88495b
Jezus stond echter niet bekend om zijn uitgesproken modesmaak, en zijn narcistische inborst. Dat zijn Hiltons volgers misschien wel bij toeval vergeten. En zo geeft Marcus een groep idioten – ja, dat zijn het gewoon – een platform, zonder de keerzijde van faam te tonen; en de inherente leegheid van het menselijk bestaan. Louis Theroux had met dit onderwerp een hele andere film gemaakt: ook zijn werk ontstaat vanuit een zekere fascinatie, maar die is niet standaard ontsproten uit iets positiefs. Hij had vast gelachen om Hilton en haar ‘vakgenoten’ die graag Andy Warhol aanhalen als hun voorbeeld; als het eerste (sociale) media-icoon.
7741.w1777.0.169decb
Warhol wordt natuurlijk aangehaald zodat de influencers hun eigen pseudo-artistieke werkjes op het internet kunnen legitimeren, en het predicaat ‘kunst’ kunnen toebedelen. Marcus lijkt er zelf ook in te geloven, hoewel hij ook onbedoeld duidelijk maakt dat leven in het hoogtij van het hedonisme allesbehalve zo florissant is als de sterren doen voorkomen. Influencers en sociale media-iconen geven vooral dommige boodschappen af: intellectueel kapitaal is inferieur aan tastbaar kapitaal. Mensen verrijken zich niet met al het moois dat de aarde qua kunst en cultuur te bieden heeft, maar met de kortdurende high van een like.
Waar is de nederigheid? Die vraag had Theroux vast gesteld. Marcus toont ergens halverwege een interview van Hilton in David Lettermans talkshow, om te onderschrijven dat ze ook daar welkom was. De werkelijke subtekst van zo’n fragment is echter dat Letterman, een komiek die in het begin van zijn carrière moest vechten voor z’n plek, zijn gesprekspartner verachtte. Je ziet het aan zijn cynisch-speelse houding; hoe hij Hiltons frivole gedrag spiegelt. Maar: ‘Alles moet leuk zijn’, zo mijmert één van de beroemdheden even later. Dat betekent in het geval van sommige influencers dat antisemitisme, fatshaming en vrouwenhaat salonfähig is. In beroemdheid schuilt ook vaak een kwade boodschap, die in The American Meme wordt verbloemd door ongebreideld enthousiasme voor een dubieus fenomeen.
The American Meme, vanaf 7 december 2018 op Netflix
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief van de Lagarde!