Russell Brand: Re:Birth: zelfspot redt nieuwe special

Russell Brand is een beetje een vervelend mannetje. Hij is pretentieus in zijn promiscuïteit, quasi-intellectualisme en het soort grassroots-activisme waarvan het lijkt alsof hij er zich alleen achter schaart als het hem uitkomt. Maar wat Russell Brand grappig maakt, is dat hij hier zelf maar al te goed van op de hoogte is. Daarom is hij zo sterk in films als Forgetting Sarah Marshall en Get Him to the Greek, waarin hij dun verhulde versies van zichzelf speelt, of zoals hij in de nieuwe Netflix-special Re:Birth zegt: 'Me, but with a hat on.' De beste grappen komen dan ook voort uit zijn tergende zelfbewustzijn en de momenten waarop de show iets meer ademruimte krijgt.

Re:Birth is een persoonlijke voorsteling. Het gaat onder andere over de geboorte van zijn kind. Helaas vervalt hij juist binnen dit onderwerp in clichématige grappen: de ‘man heeft het ook zwaar’, de grafische beschrijvingen van wat er zich lichamelijk afspeelt, natuurlijk rijk aan metaforen die op de lachspieren zouden moeten werken, en dan afsluiten met: en dan moet je als man daarna ook nog terug naar die plek voor seks. We hebben het al duizend keer gehoord van duizend andere mannelijke cabaretiers die net vader zijn geworden.

Brand is op zijn best als hij de linguïstische limbo waarin hij zich specialiseert even laat voor wat het is en wat ruimte creëert voor absurditeiten en improvisatie: hoe hij naar de drugs van zijn hond verlangt, bijvoorbeeld, of mijmert over het verschil tussen de Sixtijnse kapel en het dak. Het valt te prijzen dat hij zichzelf als mediapersoonlijkheid meermaals treffend op de hak weet te nemen, zoals bijvoorbeeld met zijn optreden tijdens de Westbrookprotesten in Oost-Londen. Het is ook eigenaardig dat hij meeloopt in een protest tegen de sloop van sociale huurwoningen zodat er het soort appartementen kunnen komen die hij zelf huurt, maar aan de andere kant: waarom ook eigenlijk niet? Brand is zich maar al te bewust van de discrepantie tussen zijn theatrale activisme en zijn status als beroemdheid.

Re:Birth is een special die het juist niet van de geadverteerde persoonlijke verhalen moet hebben, of de 'word salad' waar hij berucht om is. Het zijn juist de momenten waarop er wat rust in de show komt dat Brand op zijn best is.