Public Enemy S01E01: clichématig, maar onderhoudend

Een publieke vijand kan daadwerkelijk een vijand van het publiek zijn, maar eveneens een volksheld. Zie bijvoorbeeld de Public Enemy-films over Jacques Mesrine, één van Frankrijks meest beruchte misdadigers. De makers presenteren Mesrine daarin als een boefje, als een 'selfmade gangster' met extraverte trekjes. Iemand waar je óók, met een beetje verbeeldingskracht, van kan houden. De ‘Enemi Public’ (zo luidt de Belgische titel) uit de titel in deze tv-serie is daarentegen naar verluidt losjes gebaseerd op kindermoordenaar Marc Dutroux – en is daarmee de facto een werkelijke vijand van het publiek.

Na 20 jaar gevangenisstraf wordt Guy Béranger (Angelo Bison vertolkt een ijzige engerd) vrijgelaten. Een idyllische abdij in de Ardennen wordt zijn nieuwe standplaats; politieagenten zullen hem – gezien zijn uiterst abominabele reputatie als moordenaar van meisjes – beschermen. De gemeenschap juicht de komst van Béranger geenszins toe. Maar als het 10-jarige meisje Noémie Vanassche vermist raakt, is het hek pas echt van de dam. Béranger zal het wel hebben gedaan. Maar in de eerste aflevering wordt ook gesuggereerd dat een door Béranger geïnspireerde proleet de dader kan zijn.

Public Enemy is dus niet een 'whodunit', maar een ‘did he do it?’. Een beetje zoals in de verteltrant van The Silence of the Lambs (1991): misschien zal Béranger à la Hannibal Lecter ook zijn licht laten schijnen op de perikelen in zijn nieuwe woonplaats.

Chloé Muller (Stéphanie Blanchoud) is een Brusselse politie-inspecteur die is aangesteld om Béranger te beveiligen. Maar na de vermissing van Vanassche verlegt ze haar focus naar het (forensische) onderzoek, al leiding gevend aan een viertal lokale dienders. (Dat is wel een rare ontwikkeling: wie let nu op Béranger?)

De makers van Public Enemy gaan clichés en ongeloofwaardige wendingen niet uit de weg. Een potentiële verdachte vraagt: ben ik verdachte? De dorpelingen worden neergezet als rednecks, er zijn problemen met een groot vastgoedproject dat meer toerisme moet opleveren en er is een complot dat wordt gelinkt aan een omineuze loods. En er is weerzin tegen de Brusselse buitenstaander die de burger, evenals haar collega’s, verbeten commandeert – en natuurlijk gaat Muller alleen op onderzoek uit wanneer haar gevraagd wordt om te wachten op versterking, want de suspense moet toch ergens vandaan komen.

Misschien kijken Europese showrunners wel té veel naar Amerikaanse tegenhangers als True Detective. Of té veel naar de Scandinavische successen. Een titel als Public Enemy mist eigenheid, ondanks dat de serie een welkome aanvulling zal zijn voor de verslinders van krimi’s.