Nine Days: vergeet niet te leven

Will heeft de raarste baan op aarde. Of is het wel de aarde? Hij woont in een houten huis midden in de woestijn. Zijn dagelijks leven bestaat eruit dat hij mensen die nog geboren moeten worden, beoordeelt op hun geschiktheid voor een aards bestaan. Het zijn een soort pre-mensen die langs zijn huisje komen; pasgeboren volwassenen die een paar uur geleden zijn ontstaan en bij Will op audiëntie komen om te horen of ze geschikt zijn voor een volledig menselijk bestaan zoals wij dat op aarde kennen: geboren worden, opgroeien, en zo verder. Een raar concept, maar je neemt het al snel voor waar aan: de wereld van Will is een voorgeborchte waarin menselijke zielen ronddolen die via hem een kans maken op een echt menselijk bestaan. Dat hele leven leiden ze, als Will het ze toestaat, onder zijn toezicht. Hij volgt ze op een stuk of twintig oude tv’s waarop hij hun point-of-view ziet; hij kijkt letterlijk uit hun ogen en registreert hun levens op oude videorecorders.

Will, indrukwekkend stilletjes gespeeld door Winston Duke ( Us , M'Baku uit Black Panther ), heeft een assistent genaamd Kyo (Benedict Wong, bekend als Wong uit Doctor Strange ) die hem helpt om de meest geschikte kandidaten voor een menselijk bestaan te selecteren. Verantwoordelijk werk, want afgewezen kandidaten gaan na een proeftijd van negen dagen, waarin ze hun geschiktheid moeten bewijzen, na ongeveer een dag dood zonder ooit echt geleefd te hebben. Het verschil tussen Will en Kyo is dat die laatste ook nooit zelf op aarde heeft geleefd. Will leefde daar wel maar heeft, zo wordt vaagjes gesuggereerd, zelfmoord gepleegd toen zijn aardse leven in zijn eigen ogen niet van de grond wilde komen. Hij haat het leven en is dus, zo blijkt in de loop van de film, ongeveer de minst geschikte mens om de pre-mensen te beoordelen, die vaak veel menselijker zijn dan hij.

Vooral de totaal eigenzinnige Emma (Zazie Beetz, bekend als Van uit Atlanta ) lokt hem uit zijn tent en wijst hem er pijnlijk treffend op dat hij zijn aardse leven totaal heeft verkwanseld en dat zijzelf, in haar ruim negen dagen, een voller leven leeft dan hij ooit voor elkaar kreeg in zijn eigen jarenlange ‘echte’ leven.

Het mag duidelijk zijn: Nine Days is een film met een raar en klein, totaal van franje gestript concept. Een man, die ooit zelf leefde, beslist of potentiële mensen - ‘zielen’ is echt het beste woord - door mogen naar het echte leven. En faalt totaal om ze te beoordelen omdat hijzelf een slechte maatstaf is van ‘leven’. Het is niet dat hij geen medeleven heeft - hij is totaal kapot als één van de door hem voor het leven geselecteerde mensen die hij op zijn tv’s volgt zelfmoord pleegt - maar hij is dermate bang om te leven dat hij het veiligheidshalve niet echt doet. Dan kun je ook niet op je bek gaan. Voor zover dat al kan in de fysieke en psychische woestijn waarin Will leeft, want er gebeurt niet veel in dat niemandsland tussen dood en leven.

Nine Days is totaal weird maar grijpt je langzaamaan bij je strot. Het is zo elementair allemaal - waaróm wil ik leven en wat is er ten diepste voor nodig om een succesvol mens te zijn - en uiteindelijk zo ontroerend, dat je - of je wilt of niet - meegaat in het bizarre uitgangspunt. Will is een soort poortwachter naar het leven, Kyo is zijn sympathieke assistent en de pre-mensen die langskomen zijn de meest menselijke nog-net-niet-mensen die je ooit gezien hebt. Gek concept, maar zo simpel is het.

De tocht die Will maakt naar het hervinden van zijn eigen menselijkheid, begeleid door zijn kandidaat-mensen, is een mooie trip en vormt de kern van deze extreem sympathieke, vaak grappige en nooit zware maar prettig intellectuele tearjerker. Na afloop is de kans groot dat je terecht je schouders ophaalt over de dagelijkse bullshit waar je je de hele tijd druk om maakt, en dat je de dagelijkse geweldige dingen van het leven - die je in al het gewoel zo vaak ontgaan - eindelijk weer eens ontwaart.