News of the World: Tom Hanks gaat aan de western

Captain Kidd ( Tom Hanks ) heeft een beroep waar we ons nu, in dit digitale nieuwstijdperk, maar weinig bij kunnen voorstellen: het jaar is 1870 en in de staat Texas reist hij van plek naar plek, om daar, tegen betaling, de hoogtepunten uit het krantennieuws voor te lezen. Op deze manier vertolkt Kidd een bescheiden, maar zeker niet onbelangrijke functie in de maatschappij: in zijn eentje is Kidd verantwoordelijk voor welk nieuws zijn publiek te horen krijgt.

Toch is hij allesbehalve voorbereid op de verantwoordelijkheden die komen kijken wanneer hij toezegt de 12-jarige Johanna (Helena Zengel, System Crasher) te begeleiden tijdens haar reis van Dallas naar Castroville. De weg zelf is al niet zonder gevaren, daarnaast is Johanna allesbehalve een gedweeë reisgenoot. Ze heeft in haar jonge leven al genoeg trauma’s te verwerken gehad. Eerst is ze ontvoerd en opgevoed door de Kiowa, een indianenstam die eerst haar hele gezin heeft uitgemoord (uit vergelding voor het roven van hun land). Daarna werd haar adoptiegezin vermoord door Amerikaanse soldaten. ‘Eigenlijk is ze een dubbele wees’, zo vat een lokale tavernehoudster (Elizabeth Marvel, Homeland , House of Cards ) Johanna’s erbarmelijke omstandigheden samen. Onverwerkte trauma’s is iets waar Kidd zichzelf ook wel in herkent. Kidd werkte als commandant voor de zuidelijke Confederatie, dat tijdens de burgeroorlog door de noordelijke Unie werd verslagen.

Verhaaltechnisch heeft deze western van de hand van regisseur Paul Greengrass – die eerder met Hanks samenwerkte aan Captain Phillips – niet heel veel om het lijf. Het is in feite een lange roadmovie, waarin Kidd en Johanna in een paar hachelijke situaties terechtkomen, die allemaal met een sisser aflopen. Het helpt dat je de slechteriken ook al van een kilometer afstand kunt herkennen.

Ook inhoudelijk kunnen er vraagtekens bij het script van Greengrass en Luke Davies – gebaseerd op het gelijknamige boek van Paulette Jiles – gezet worden. Aan de ene kant vangt de film heel goed de onrust uit die periode. Het is vijf jaar nadat het Noorden het Zuiden versloeg. Maar de wond heeft nauwelijks kans gekregen om te helen. Het feit dat de noordelijke milities nu in het zuiden de dienst uitmaken zorgt voor veel boosheid en frustratie. Maar op de hele ideologische gedachtegang achter de oorlog, en de rol die slavernij daarin speelde, wordt – ook door Kidd zelf – nauwelijks ingegaan. ‘We are all hurting’, geeft hij toe, en zo weet hij een ongedurige menigte tot kalmte te manen. Daar lijkt alles mee gezegd. Eveneens ongemakkelijk is de behandeling van de Kiowa, die zowel worden neergezet als bloeddorstige strijders als tragische slachtoffers, en aan het einde haast mythische proporties aannemen, wanneer ze als geesten lijken op te doemen in een zandstorm.

Toch bevat de film wel één belangrijke boodschap: de kracht van het woord en van verhalen, en hoe belangrijk de toegang tot betrouwbare informatie is voor het nemen van weloverwogen beslissingen. De integriteit van de hoeder van al deze kostbare informatie is daarbij cruciaal. Bij Kidd is deze informatie in goede handen. Hij gebruikt de nieuwsberichten om de mensen te informeren, om ze te vermaken, maar ook om ze tot actie te dwingen. Dat het een macht is die ook makkelijk misbruikt kan worden bewijst de huidige Amerikaanse geschiedenis, waar nog niet zo heel lang geleden een zekere voormalige president nog ongehinderd zijn versie van de ‘waarheid’ spuide.

Maar de reden dat je blijft kijken komt toch door de optredens van de twee hoofdpersonages en dan vooral door de met acteer-nominaties overladen jonge Helena Zengel, die in haar doorbraakfilm System Crasher (beschikbaar bij Pathé Thuis) al een heel andere betekenis gaf aan de term ‘moeilijk opvoedbaar kind’.