Mosul: grauw en hardvochtig heldenepos

De gebroeders Russo maken ongecompliceerde films; films met good guys en bad guys. Films die wars zijn van morele ambiguïteit, zoals Avengers: Endgame (2019). Vol gratuit geweld. Het zijn heldenepen, en Mosul valt in dezelfde categorie. Het door de Russo-broers geproduceerde en door Matthew Michael Carnahan (Dark Waters) geregisseerde en geschreven Mosul is van hetzelfde laken een pak. Hoewel het verhaal – gesitueerd in de Iraakse metropool – in tegenstelling tot de superheldenverfilmingen van de Russo’s is geworteld in de bittere realiteit: de strijd van een elitekorps bestaande uit politieagenten tegen de terroristen van IS in 2017.

Bekende Iraakse acteurs als Waleed Elgadi en Thaer Al-Shayei spelen de zwaar bewapende mannen die uiteindelijk bijdragen aan de vlucht van IS uit Mosul. Met evident gevaar voor eigen leven: wanneer IS troepen van de eenheid aantreft worden ze direct geëxecuteerd; er is geen empathie voor hun grootste vijand. En de mannen van de zogeheten Nineveh-brigade kunnen er ook wat van; als een IS-strijder na een veldslag kreunend aan het doodbloeden is mag je hem niet een handje helpen naar het paradijs: 'Laat hem maar lijden.' Deze scène is Mosul in een notendop: grauw en hardvochtig.

Dat de cameraman vooral filmt vanaf de schouder draagt bij aan deze unheimische sfeer, en resulteert in een soort handheld hyperrealisme. Een esthetiek die we kennen uit andere oorlogsfilms, zoals bijvoorbeeld Ridley Scotts Black Hawk Down (2001). Erg origineel is het dus niet, maar het ziet er wel imposant uit. Hoewel alle dynamische schietpartijen – met af en toe een vleugje drama – er niet in slagen het flinterdunne plot van Mosul te verbloemen. En veel heeft de oorlogsthriller uiteindelijk niet te zeggen over de oorlog, of oorlogen an sich. Behalve dat ze grauw en hardvochtig zijn, maar dat zal menig kijker al wel weten.