Mars volgens Joris van Casteren

We hebben als mensheid best lelijke dingen gedaan maar uiteindelijk zijn we als soort toch boeiend genoeg om te mogen voortbestaan. En als we dan voortbestaan dienen we ons op meerdere planeten te vestigen, bij wijze van risicospreiding. Anders zijn we, indien op een kwade dag een zware meteoriet inslaat, reddeloos verloren.
Zo ongeveer is de denktrant van de talloze kandidaten van het Mars One-programma die ik de afgelopen drie jaar in binnen- en buitenland sprak voor mijn pas verschenen boek Mensen op Mars.

Voor wie nog niet van het initiatief hoorde: Mars One werd in 2012 opgericht door twee Nederlanders, Bas Lansdorp en Arno Wielders. Hun doel was om in 2023 de eerste vier mensen op Mars af te zetten, die daar ook zouden sterven want terugkeren naar aarde was technisch nog niet haalbaar en bovendien ook erg duur.
Deze one way-mission kostte ‘slechts’ 6 miljard dollar, een bedrag dat terugverdiend kon worden door er een realityshow van te maken. Big Brother-bedenker Paul Römer was razend enthousiast over het idee en zegde zijn steun toe, net als Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft.

Hoewel andere deskundigen uiterst sceptisch waren, men repte onder meer van een zelfmoordmissie, gaven zich tot ieders verwondering wereldwijd meer dan tweehonderdduizend potentiële Marskolonisten op. Hoe het verderging kunt u lezen in het boek, wel kan ik hier verklappen dat de missie van Mars One zeer waarschijnlijk niet zal slagen.

Maar – en dat is waarom ik het boek besloot te schrijven – de geest is intussen uit de fles. De techniek om naar Mars te reizen bestaat, we kunnen er ook zelfvoorzienende habitats neerzetten en er liggen al scenario’s klaar om de barre planeet op te warmen zodat er een minder ijle atmosfeer ontstaat met een ozonlaag die ons beschermt tegen de levensgevaarlijke kosmische straling.

Het zou best kunnen dat miljardair Elon Musk, Tesla-baas en oprichter van ruimtevaartonderneming SpaceX, de nieuwe Columbus gaat worden. Hij is in staat de middelen te vergaren en kolonisatie van Mars is voor hem niet iets vrijblijvends. ‘We moeten een multiplanetaire soort worden, anders sterven we op termijn uit,’ zegt hij in National Geographic Channel’s Mars, dat vanaf 14 november wordt uitgezonden.
Wat mij verwondert en enigszins beangstigt is dat ‘moeten’ van Musk. Alle bepleiters van kolonisatie van Mars, merkte ik, houden er zo’n darwinistische denktrant op na. Alsof we een stel mieren zijn. Veel boeiender, wat mij betreft, is ontdekken waar het leven vandaan komt, wie wij zijn en wat zich elders in de kosmos afspeelt. Daarvoor hoef je niet per se op een andere planeet te zitten.

Behalve darwinistisch zijn de opvattingen van het pro Mars-kamp ronduit utopisch, viel mij op. Vrijwel allemaal fantaseren ze over een betere wereld die daar zal kunnen ontstaan. Sommigen menen dat er geen geldeconomie moet worden ingevoerd, maar een op het middeleeuwse ruilmodel gebaseerd systeem. Sowieso zal Mars op termijn de onafhankelijkheid uitroepen, waarbij het nog maar de vraag is of de op geld beluste achterblijvers op aarde dat zullen respecteren.

Mars, zondag 13 november, National Geographic Channel, 22:00 uur