Jean Claude Van Johnson: Vol zelfspot, overtollige gevechtschoreografie en ergerlijk gedweep

In oktober verscheen de geestige trailer van Jean Claude Van Johnson: een koddige actieparodie met in de hoofdrol de ooit befaamde vechtsporter Jean Claude Van Damme. Het filmpje, dat en masse werd gedeeld op sociale media, deed denken aan een SNL Short: de korte video’s die tijden Saturday Night Live tussen de bedrijven door worden vertoond, met flauwe compilaties van films en series die nooit het levenslicht zullen zien, in tegenstelling tot Jean Claude Van Johnson. Amazon bestelde maar liefst zes afleveringen vol zelfspot, overtollige gevechtschoreografie en ergerlijk gedweep. Met een actieheld die allang over de top is.

Te pas en te onpas verwijst Van Damme, of Van Johnson naar zijn verleden, tot vervelens toe. In de eerste aflevering vertelt de Belg, dat hij ‘ooit beroemd was’. Hij vervolgt: ‘Wellicht herinner je je Bloodsport of Timecop.’ De ster van weleer – bekend van Hard Target en Universal Soldier, nu we toch bezig zijn – stuit in een hipsterbar op een fan, die hem opzadelt met droge noedels, voordat hij zijn klant herkent: ‘Ik dacht dat je Nicolas Cage was.’ Gaandeweg komen we niettemin achter van Damme’s werkelijke identiteit: tijdens clandestiene operaties in het binnen- en buitenland speelt hij huurling Van Johnson, vergezeld door zijn make-up assistent Vanessa (Kat Foster) en rechterhand Luis (Moises Arias).

De dekmantel is de set van een foute jaren 80-film, waarin Van Damme als Van Johnson de titelrol speelt. Dus zien we Van Johnson overdag voor de camera en buiten kantooruren als kille moordenaar, in de strijd tegen topcrimineel Dragan Molotov (Carlo Rota). Totdat de twee activiteiten elkaar beginnen te overlappen, en er ook in bijzin van cast en crew de nodige bad guys worden afgestraft. Dit is kenmerkend voor het rammelende scenario van Dave Callaham (de bedenker van The Expendables-reeks, waar Van Damme ook een rol in speelt). De logica is ver te zoeken, onder het mom van: we nemen onszelf sowieso niet serieus.

Die benadering is beperkt houdbaar: in de eerste afleveringen is er nog sprake van een luchtige toon, met veel ruimte voor zelfspot: de serie poogt een karikatuur te zijn. Ne Me Quitte Pas van Jacques Brel – ook een Franstalige Belg – begeleidt mistroostige beelden van de nostalgische Van Damme, die weer van zichzelf moet leren houden. Gaandeweg nemen de eigenschappen van een thriller het roer over; de frequentie aan grappen wordt omlaag geschroefd. We zien meer (gladgeschoren) Van Damme en minder (pruikdragende) Van Johnson. Ellenlange achtervolgingen en geestdodende fysieke confrontaties voeren nu de boventoon, evenals de liefdesgeschiedenis tussen Van Damme en Vanessa, die met onnodige flashbacks van context wordt voorzien. Zo drijven de makers steeds verder af van wat aanvankelijk een geestig idee was (voor een trailer).