Alles over series, tv en film. Vanaf de redactie van de VARAgids.

IO: kleurloze toekomst

  •  
19-01-2019
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
IO
In het Netflix sciencefictiondrama ontbreekt het aan spanning en goede personages.
Wie het nieuws en wetenschappelijke ontwikkelingen gadeslaat zal - klimaatsceptici uitgezonderd - tot de conclusie komen dat er een misantropische toekomst in het verschiet ligt voor onze planeet, als we als mensheid nu niet massaal op de rem trappen, in termen van klimaatvervuiling. In IO – de titel verwijst naar de binnenste van de vier grote manen van Jupiter - is er zelfs sprake van een leven voor én na de catastrofe. ‘Heb je weleens een zwaan gezien?’, vraagt onderzoeker Sam Walden (Margaret Qualley) aan haar gast Micah (Anthony Mackie). Maar dan realiseert ze zich dat haar iets oudere gespreksgenoot ‘van voor’ de Apocalyps is.
Micah – die Sam wil overtuigen om de laatste vlucht naar IO, het nieuwe bastion der mensheid, te nemen – heeft de onvervalste natuur nog mogen meemaken. Sam herinnert zich de vogels die en masse uit de lucht vielen. Nu woont ze op een heuvel, en probeert ze bijen te houden en groente te cultiveren. Buiten draagt ze een zuurstofmasker. want frisse lucht is niet meer zo voorradig als voorheen. Binnen chat ze met een bewoner van IO, een jonge man die in het kader van project Exodus – sciencefiction en Bijbelse terminologie gaan doorgaans hand in hand – op de planeet, die eerder was ingericht als energiecentrale, is gaan wonen.
8164.w1980.0.2496e04
Ergens in de toekomst reisden 100 schepen naar de andere kant van ons sterrenstelsel, in de hoop op de voortzetting van menselijk leven. Daar zie je in IO niets van; de twee mensen die voortdurend in beeld zijn worden gaandeweg de nieuwe pioniers op een plek – moeder aarde – die langzaam maar zeker onleefbaar is geworden. Het is er grauw, en de oceaan ‘is dood’, aldus Micah. Tijdens patrouilles naar ‘de zone’ (is dit een verwijzing naar Andrej Tarkovski’s meesterwerk Stalker?) weet Sam elektronica veilig te stellen, die ze gebruikt om onderzoek te verrichten en contact te maken met de Nieuwe Wereld.
8162.w1737.0.526bb8f
Die Nieuwe Wereld werd overigens in 1610 ontdekt door niemand minder dan Galileo Galilei, een intellectueel die ironisch genoeg door de katholieke kerk werd berispt vanwege zijn stelling van het heliocentrisme – de zon als middelpunt van het heelal. Tegen het einde van de film wordt een citaat van poëet T.S. Eliot aangehaald: ‘We zullen de exploratie nimmer staken.’ Het was retroactief de lijfspreuk van Galilei en is in IO de levensinstelling van Sam. De wereld opnieuw ontdekken en leefbaar maken door zelf te evolueren. Je vraagt je dan ook af of Sam ooit die laatste reis naar IO gaat maken.
Aan de productie van IO ging nogal wat gesteggel vooraf. Een van de scenaristen, Clay Jeter, tekende voor de regie. Maar toen werd Jonathan Helpert aangesteld. In 2015 zou een andere cast invulling geven aan de rollen, maar toen werden Qualley en Mackie ingehuurd. Het is het toonbeeld van besluiteloosheid dat ook weerklinkt in de film, die een ode aan Kubricks 2001: A Space Odyssey of Tarkovski’s Solaris had kunnen zijn. Er ontbreekt echter een zekere spanning, een verdieping van de personages en een magisch-realistische factor, waardoor je je bijkans gaat afvragen of de beleving van de laatste bewoners van de aarde werkelijk zo kleurloos zou zijn als in IO geportretteerd.
IO, vanaf 18 januari 2019 op Netflix
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief van de Lagarde!