Gomorra S04: indrukwekkende veranderingen

Foto credits: Lumiere

Gennaro Savastano staat ’s nachts voor het raam en kijkt uit over landingsbanen. Het hoofd van de familie die al decennia over de Napolitaanse achterwijk Secondigliano heerst, probeert zijn leven te veranderen. Met zijn gezin is hij in het binnenland gaan wonen en hij stuurt zijn zoontje naar een keurige school. Geweld heeft hij afgezworen, maar zijn ambities zijn megalomaner dan ooit: van zijn drugsgeld wil hij een vliegveld laten bouwen. Als zijn vrouw Azzurra vraagt waaraan hij denkt, zegt Gennaro: ‘Aan alle mensen die hun leven hebben gegeven om ons hier te brengen.’

Ciro Di Marzio, zijn beste en misschien enige vriend, is zo iemand. Hij bestaat alleen in nog in de herinnering, want aan het einde van seizoen drie werd Gennaro door een rivaliserende bende gedwongen om hem te vermoorden op een boot in de baai van Napels.

Niets is hetzelfde aan het begin van seizoen vier van Gomorra. Direct wordt een nieuw blik personages opengerukt door de Levantes te introduceren, familie van Gennaro die uit beeld is verdwenen. In hun Campanische landhuis wordt een lokale burgemeester ontboden, terwijl de grijsbebaarde vader zijn zeldzame vogeltjes verzorgt. De toon is gezet als blijkt dat de vader meer liefde heeft voor dieren dan voor mensen.

Gennaro doet tegelijkertijd een ongebruikelijke zet door de leiding van zijn drugsimperium in Secondigliano over te dragen aan een vrouw, Patrizia, de weduwe van zijn vader. De serie krijgt een interessante laag als Patrizia gevoelens krijgt voor Michelangelo, een telg van de Levantes. Wanneer Patrizia en Michelangelo elkaar ontmoeten, start een loyaliteitsconflict. De vraag die wordt opgeworpen staat centraal in het gehele seizoen: kun je ontsnappen aan je familie, aan je eigen bloed?

De verfijnde uitwerking van deze worsteling, maakt dat seizoen vier elk moment boeit. Voor Gennaro is het zijn grootste missie om niet zo te zijn zoals zijn vader. De legaliteit is een weg die hem wegleidt van zijn vader, die machtig en rijk was, maar zijn hele leven doorbracht in een ‘gouden kooi’. De nieuwe mores van Gennaro zorgen voor spanning, want de Gomorra-liefhebber weet dat de winnaar altijd het minst door moraliteit wordt belemmerd.

Het vliegveld dat Gennaro wil bouwen, is een elegante metafoor voor zijn verlangen om zich los te maken van zijn verleden. Algauw blijkt de grond waarvan de Savastano’s los willen komen niet neutraal te zijn. Graafwerkzaamheden leggen oude lijken bloot en de bodem is jarenlang vergiftigd door het illegaal dumpen van afval. Maar zelfs bij tegenslagen moet alles volgens het boekje. Toch kun je als Gennaro dan zijn hand op de wang van een zakenpartner legt, slechts aan wurging denken.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Gomorra seizoen drie op meerdere vlakken teleurstelde. Wie seizoen vier bekijkt, kan gelukkig slechts één ding concluderen: Gomorra heeft zich indrukwekkend gerevancheerd.

Echte verandering is complex. Maar de makers van Gomorra hebben overtuigend bewezen dat ze daartoe in staat zijn. Marco D’Amore, de acteur die het overleden personage Ciro speelde, heeft opnieuw een hoofdrol: ditmaal vanaf de regiestoel. Samen met de andere regisseurs heeft hij het verhaal prachtig vormgegeven. Het camerawerk, de editing en de muziek zijn fantastisch, toch is het vooral aan het acteerwerk en het script te danken dat de serie boven zichzelf uitstijgt, een permanente dreiging en spanning heeft, die wellicht alleen in Breaking Bad zijn gelijke vindt. Slechts een handjevol keren is het script iets te expliciet. Daarbuiten bestaat er geen enkele twijfel dat Gomorra tot het beste drama behoort dat momenteel te zien is.

‘De wegen zijn niet meer te vertrouwen', zegt Gennaro. ‘Daarom gaan we de lucht in.’