Fosse/Verdon S01: toen Bob Gwen ontmoette

Foto credits: FX/Hulu

Heel eerlijk: mijn voorkennis over Bob Fosse liet ernstig te wensen over. Ik wist dat hij de maker was van de musical Chicago, en de bedenker van de ‘jazz hands’, maar daar hield het wel bij op. Over Gwen Verdon, een vermaarde Broadway-actrice, wist ik nog minder (vrij vertaald: helemaal niets). Dat is na het zien van de achtdelige miniserie Fosse/Verdon wel anders.

Toen Gwen Verdon (Michelle Williams, My Week with Marilyn, Dawson’s Creek) en choreograaf Bob Fosse (Sam Rockwell, Moon, Three Billboards Outside Ebbing, Missouri ) elkaar voor het eerst ontmoetten voor de productie van Damn Yankees, was zij de grote ster en hij een onbekende naam die de meeste mensen niet eens correct uit konden spreken. Het bleek een beslissende ontmoeting, die zou uitgroeien tot een complex maar vruchtbaar artistiek partnerschap, dat pas zou eindigen met de dood van Fosse, die in 1987 in het bijzijn van Verdon aan een hartaanval overleed.

Verdon de muze van Fosse noemen doet haar eigenlijk geen recht. Ze was meer dan puur een inspiratiebron, ze was zijn gelijke. Al in de allereerste aflevering, wanneer Fosse vastloopt op een scène in Sweet Charity – Hey Big Spender! – brengt zij alles behendig terug op de rit. Zij was een belangrijke drijvende kracht achter veel van zijn successen, niet in het minst van de musical Chicago, waarin Verdon de rol van Roxy Hart vertolkte.

Naast artistiek waren ze ook persoonlijk heel hecht. Ze trouwden in 1960 en zijn nooit officieel gescheiden, zelfs al maakte Bobs aanhoudende ontrouw het Gwen uiteindelijk onmogelijk om nog langer bij hem te blijven. Ze kregen ook een dochter samen: Nicole (Nicole Fosse was ook uitvoerend producent voor de miniserie).

Eigenlijk bied Fosse/Verdon je twee autobiografieën voor de prijs van één. Rockwell heeft op het eerste gezicht de pittigste rol, als de onbetwiste visionair die desalniettemin werd getergd door een diepe onzekerheid, ongeacht het aantal prijzen en gewillige jonge vrouwen dat hij mee naar huis nam.

Hij is manipulatief en destructief, zowel naar zichzelf als naar de mensen om hem heen. Het meest bedenkelijke is nog de manier waarop hij zijn machtspositie als regisseur gebruikt om actrices en danseressen het bed in te krijgen. En wee diegene die, zoals danseres Sherry (Alexis Carra), zijn avances afwijst. De scène waarin Fosse haar de volgende dag tijdens de repetitie genadeloos afstraft en zij daarna met hangende pootjes smeekt of ze niet toch een ‘kopje koffie’ kunnen drinken, zijn twee van de ongemakkelijkste momenten uit de serie. En dat is ook de bedoeling. Toch zie je ook het kleine jongetje, dat ooit droomde van een carrière als de nieuwe Fred Astaire maar toen veel te snel opgroeide.

Uiteindelijk heeft Williams de grootste uitdaging als Verdon; eentje die ze met beide handen aangrijpt. Zij is het kloppende hart van de serie, maar achter haar immer opgewekte en optimistische houding schuilt ook een trog vol teleurstelling en pijn. Fosse/Verdon geeft op een gewiekste manier commentaar op hoe een eenmaal gearriveerde mannelijke auteur zoals Fosse op een gegeven moment bijna alles kan maken, terwijl gelauwerde vrouwelijke artiesten zoals Verdon (met meerdere toneelprijzen op zak) zich steeds opnieuw moeten bewijzen. Terwijl Verdon zonder morren even van Berlijn op en neer naar New York vliegt voor het perfecte gorillapak voor Cabaret, is voor Fosse een avondje op Nicole passen al teveel gevraagd.

Wat overigens niet betekent dat Verdon zelf niet terugdeinst voor een beetje psychologische manipulatie op z’n tijd. Wanneer Fosse zichzelf, met haar hulp, al na zes dagen ontslaat uit een psychiatrische inrichting, maakt zijn nieuwe vriendin Ann (Margaret Qualley, Once Upon a Time in Hollywood) zich terecht zorgen. Volgens de dokters moet hij een jaar niet werken. Ook Verdon vindt het een slecht idee dat hij zich nu direct op de autobiografie over komiek Lenny Bruce stort. Hij kan beter eerst Chicago met haar doen. Ook Fosses voortdurende ontrouw wuift Verdon wel erg makkelijk weg als een onvermijdelijke bijwerking van het leven met een genie. Maar, zo bezweert ze tegen Ann: ‘Ik maak geen excuses voor zijn gedrag.’ ‘Ja, dat doe je wel’, kaatst deze terug.

Fosse en Verdon zijn twee complexe en zwaar gebutste mensen, die al in hun jonge jaren parallelle paden bewandelden voordat hun levens onlosmakelijk met elkaar verstrengeld raakten. Dat Bob uiteindelijk in Gwens armen zijn laatste adem uitblaast voelt dan ook als de enige mogelijke uitkomst.