Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile: Zac Efron als seriemoordenaar

Waarom? Dat is de belangrijkste vraag die achterblijft na het kijken van deze fictiefilm over seriemoordenaar Ted Bundy. Want wat valt er na de documentaireserie Conversations with a Killer: The Ted Bundy Tapes (ook te zien bij Netflix) nou eigenlijk nog meer te vertellen?

Als we filmmaker Joe Berlinger – die ook The Ted Bundy Tapes maakte, evenals de superieure misdaaddocumentairetrilogie Paradise Lost – mogen geloven, nog genoeg.

Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile benadert Ted Bundy (Zac Efron, High School Musical) van een andere, meer persoonlijke kant. De film is dan ook gebaseerd op de memoires van Elizabeth ‘Liz’ Kendall (Lily Collins, Les Misérables ), jarenlang de vriendin van Ted. De film voelt dan ook als een poging tot het verklaren waarom Liz viel voor de charmes van de man die uiteindelijk ter dood werd veroordeeld voor de moord op drie jonge vrouwen (het ware dodenaantal ligt waarschijnlijk rond de dertig), onder wie een meisje van twaalf.

De titel is afkomstig uit de woorden die rechter Edward Cowart (een voor zijn doen zeer ingetogen John Malkovich) aan het einde van de moordzaak tot Bundy richt. Bijzonder is dat de rechter daarin duidelijk onderscheid maakte tussen de daden, die 'uitermate slecht, zeer kwaadaardig en verachtelijk' waren, en de man zelf. Naar Ted Bundy toe verwoordde de rechter vooral een gevoel van droefheid over het verlies van menselijkheid bij een veelbelovende jongeman, die het misschien zelfs nog ver had kunnen schoppen als advocaat – Bundy studeerde ooit rechten. ‘Maar jij koos een andere weg, partner.’

Eenzelfde gevoel van medemenselijkheid zit als een rode draad door de film verweven. Op een korte scène aan het einde na krijgen we ook geen van de gruweldaden van Bundy te zien. De casting van knappe jongen Zac Efron – die wat betreft fysiek en oppervlakkig charisma inderdaad opvallend veel overeenkomsten vertoont met de echte Bundy – maakt het ook moeilijk om in hem een sadistische moordenaar te zien (zelfs al weten de honden in het hondenasiel wel beter). De kostuumafdeling, geleid door Megan Stark Evans (Nerve, TRON: Legacy) verdient veel lof, zeker na het vinden van de dwaze reusachtige vlinderdas die Bundy tijdens de rechtszaak graag droeg.

Het is zeker een originele insteek, maar het maakt de film ook eentonig. Berlinger toont ons in de film alleen de charmante buitenkant, maar niet de duistere impulsen binnenin. Zo was Ted misschien niet gewelddadig naar Liz toe, of naar Carole Anne Boone (Kaya Scodelario) - zijn nieuwe vriendin die hij uiteindelijk publiekelijk, tijdens de rechtszaak, ten huwelijk vroeg - maar wat te denken van de getuigenis van een eerdere vriendin, die vertelde dat hij haar tijdens het zwemmen een keer bijna verdronk? En als hij dan naar zijn partners toe echt zo lief en aandachtig was, wat maakte dan dat Liz - alleenstaande moeder van een jonge dochter - uiteindelijk toch zelf de tiplijn belde om te zeggen dat ze dacht dat de ontvoerder van diverse jonge vrouwen misschien haar eigen vriendje was?

Het feit dat Berlinger ook een docuserie over precies hetzelfde onderwerp heeft gemaakt zet de kijker in een patstelling. Aan de ene kant heb je de informatie uit de docuserie hard nodig om belangrijke gaten in het verhaal op te vullen, aan de andere kant strookt de daar opgedane kennis weer niet altijd met wat de film ons wil doen geloven. Waar zijn de extreme stemmingswisselingen gebleven waar de getuigen in de serie over praten? (de serie suggereert dat Ted Bundy leed aan een bipolaire stoornis). En waar is de incompetentie en stijfhoofdigheid die zijn advocaten hem toeschreven, nadat hij had aangegeven in zijn eigen rechtszaak te willen assisteren? Want een politiedetective vragen om tot in het meest obscene detail in te gaan op hoe die een doodgeknuppelde jonge vrouw in haar studentenhuis aantrof, is misschien niet direct de beste tactiek om de jury te laten geloven dat jij dit niet gedaan hebt. Ook die scène zit wel in de serie en niet in de film.

Het één hoeft het ander natuurlijk niet uit te sluiten. Het feit dat Bundy er naast het ontvoeren, verkrachten, vermoorden en mutileren van jonge vrouwen ook nog quasi-gezonde vrouwenrelaties op nahield, had een extra laag kunnen geven aan een man die voor velen toch synoniem is aan het ultieme kwaad. Maar zowel de moordzaak als Bundy’s werkelijke mentale gesteldheid raken ondergesneeuwd door al het drama rond die ene, tragische liefde - er wordt zelfs gesuggereerd dat Ted pas in de armen van Carole viel toen Liz zijn telefoontjes vanuit de gevangenis niet meer aannam. Daarmee doe je zowel de complexiteit van de zaak als van de man geen recht.