The Discovery: de wetenschap van het hiernamaals

The Discovery opent met een interview met Dr. Thomas Harber (Robert Redford). De wetenschapper heeft de eponymische ontdekking gedaan dat er leven is na de dood; een meetbaar, bewezen bestaan van hersengolven die het lichaam verlaten. Live op televisie staat een geluidsman op, bedankt Harber voor zijn openbaring, en schiet zichzelf door zijn hoofd.

Een krachtige opening die de kernvraag van The Discovery duidelijk illustreert: Als er een garantie is op leven na de dood, hoe zou de mensheid daar dan op reageren? Anderhalf jaar na het interview grijpen mensen de ontdekking in steeds massalere aantallen aan om zelfmoord te plegen in een poging ‘er te komen’. Vier miljoen hebben zich inmiddels van het leven beroofd, houdt een teller bij, en Dr. Harber wordt verondersteld als paranoïde kluizenaar te leven op een eiland. Zijn van hem vervreemde oudste zoon Will (Jason Segel) zoekt hem op, en komt op de veerboot de enigmatische Isla (Rooney Mara) tegen. Ze wil niets met hem te maken hebben, maar hun wegen blijven zich kruisen. Eenmaal op het eiland blijkt dat Wills vader en broer Toby (Jesse Plemons) het experiment nog steeds verder uitbreiden. De afkeurende Will is van mening dat de ontdekking een sekte heeft gecreëerd, en het verlicht zijn twijfels dan ook niet wanneer hij ontdekt dat de Harbers bij hun werk geholpen worden door een clubje suïcide-overlevers in gekleurde overalls, die regelmatig bijeenkomen in een kerkelijke ambiance om te luisteren naar het gospel van Harber senior.

Regisseur Charlie McDowell is wat je noemt een Hollywooderfgenaam: zijn ouders zijn acteurs Malcolm McDowell en Oscarwinnares Mary Steenburgen. Tijdens zijn studie aan het American Film Institute ontmoette hij scenarist Justin Lader, met wie hij een samenwerking aanging om diens script The One I Love (2014) te verfilmen. Dat debuut werd een Sundancehit, en het duo ging voor The Discovery een tweede samenwerking aan. Het is duidelijk dat McDowell graag in een persoonlijke setting werkt, getuige ook de acteurs die hij aantrok voor zijn nieuwe film: hoofdrollen voor zijn vriendin Rooney Mara en goede vriend Jason Segel, met een gastrolletje voor moeder Steenburgen als interviewer. Het resultaat is intiem, vaak dicht op de huid gefilmd en verrassend lowbudget.

De film mist echter een bepaalde identiteit. Van de veelbelovende opening blijft weinig over – op wat gefilosofeer over de hernieuwde betekenis van de dood na wordt er teleurstellend weinig gedaan met het originele concept. Of, origineel? Toevallig kwam Netflix vorig jaar ook met Original-serie The OA, die hetzelfde gedachtegoed bespreekt. Gelukkig slaan film en serie twee verschillende richtingen uit, want The Discovery verzandt na wat mooie vondsten in een aaneenschakeling van broedende blikken van Segel en Mara met hier en daar een uitschietertje. Teleurstellend, want er was zowel op persoonlijk als narratief vlak voldoende dynamiet aanwezig om explosievere scènes te garanderen. Hoewel het een interessante zit is met scherpe dialogen, blijft The Discovery te veel op de depressieve vlakte die ieder personage lijkt te plagen, om vervolgens onverwachts afgeraffeld en uitleggerig te eindigen op een sentimentele noot.