The Deuce S01: Prostitutie, porno en politie

The Deuce is de bijnaam voor Times Square: het in Manhattan gelegen kruispunt waar traditiegetrouw de jaarwisseling wordt gevierd. Met het aantreden van burgemeester Rudy Guiliani, in het midden van de jaren 90, veranderde deze plek in de toeristische hotspot die het nu is, met Disneywinkels en als Elmo of Spiderman verklede Mexicaanse immigranten die voor tien dollar met vakantiegangers op de foto gaan. Times Square werd toentertijd grondig opgeschoond: terstond verdwenen de pooiers, prostituees en maffiosi uit het straatbeeld. Smoezelige bordelen en gokhallen werden getransformeerd tot familievriendelijke etablissementen; gokverslaafden en schuinsmarcheerders zochten elders hun heil. Er kwam een einde aan een verdorven tijdperk.

Aan het begin van de twintigste eeuw was op Times Square geleidelijk de basis gelegd voor een westers Sodom en Gomorra. De crisisjaren waren doorslaggevend geweest: aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog verhuisden vele New Yorkers naar hoger gelegen wijken, waar het goedkoper wonen was. In hun plaats kwamen allerlei onverlaten. Het politiecorps zou tijdens de decennia die volgden criminaliteit oogluikend toestaan – tegen betaling. Scenaristen David Simon en George Pelecanos belichten deze historische episode in het scherpzinnige The Deuce. Het verhaal begint in 1971, net na het roerige einde van de jaren 60, toen de Twin Towers nog in aanbouw waren. De verandering waar naarstig op werd gehoopt bleef grotendeels achterwege, getuige de gigantische rotzooi op straat.

De illegale praktijken in The Deuce hadden een hoop geweld tot gevolg, zoals getoond in de openingsscène: barman Vincent Martino (James Franco) wordt in het holst van de nacht toegetakeld door twee straatrovers. Gelukkig heeft hij ‘the drop’ al gedaan: de afgeroomde winst, de opbrengst van een avonddienst, zit reeds in de kluis van de nabijgelegen bank. Lieden als Vincent dragen een hoop verantwoordelijkheid, en worden daar nauwelijks voor beloond: ‘Ik moet aan beide kanten van de rivier werken om genoeg te verdienen voor mijn familie.’ Vakbonden zijn absent: als je niet komt opdagen, omdat je al de hele nacht hebt gewerkt, word je subiet ontslagen.

Wellicht is dat een van de redenen dat Vincents tweelingbroer Frankie (James Franco speelt een dubbelrol), een stoutmoedige kruimeldief, al jaren daarvoor van het rechte pad is afgeweken. Net zoals vrijwel iedereen die Vincents kroeg bezoekt, onder wie de gecoiffeerde zwarte pooiers in kleurrijke outfits, die consciëntieus hun werknemers in de gaten houden. In de pilotaflevering pikt de charmante CC (schitterende rol van Gary Carr) jonge vrouwen op bij The Port Authority, het gigantische busstation nabij Times Square, waar passagiers uit alle windstreken arriveren, op zoek naar een nieuw bestaan. CC lokt nieuwkomer Lori (Emily Meade) met gemak in zijn decadente Cadillac.

Deze loverboys avant la lettre proberen ook alsmaar prostituee Eileen (Maggie Gyllenhaal in topvorm) voor zich te winnen. De vrijgevochten vrouw van lichte zeden tippelt zonder souteneur. Dat betekent: als het fout gaat, komt niemand haar redden. En dat het soms fout gaat in The Deuce, is onoverkomelijk: de plek is een magneet voor anonieme serieverkrachters en schurken van allerlei pluimage – hoewel witte mannen van middelbare leeftijd het speelveld domineren. Die weigeren na een vrijpartij ineens te betalen; die staan zich in beduimelde videotheken en bioscoopzalen af te trekken bij films die zijn gemaakt door de eerste pornosterren, in aftandse kelders.

The Deuce is niet alleen een kroniek van de wijdverbreide prostitutie. De opkomst van de pornowereld komt eveneens uitvoerig aan bod. Zo leert Eileen tijdens de opnames van een lowbudget seksfilm – dialoog is schaars – de corpulente pornoregisseur Harvey Wasserman (David Krumholtz) kennen. Zij wil graag van hem de kneepjes van het vak leren zodat ze haar toekomst – haar kind woont noodgedwongen bij haar moeder – kan veiligstellen. Dan zal ze niet meer vrijwel dagelijks op straat worden lastiggevallen door de politie, die, als onderdeel van de zogenoemde morele task force, prostituees bij bosjes van de straat halen.

Deze afdeling – waar ook Karate Kid Ralph Macchio toebehoort, hij speelt een agent – is opgezet om prostitutie van de straat te halen, en te verhuizen naar door de politie gereguleerde bordelen. Aannemer Bobby Dwyer (Chris Bauer) kan na een hartaanval zijn werk niet meer uitvoeren en komt als gastheer terecht in zo’n bordeel, waar vrouwen als vleeswaar worden uitgestald. Politieagenten van diverse eenheden bezoeken Bobby’s tent en eisen hun aandeel. Corruptie tiert welig, zo constateert ook politieman Chris (Lawrence Gilliard Jr.): hij probeert de goeddoener te zijn in een team vol machtswellustige, gecorrumpeerde collega’s. Dat is exemplarisch voor Simons stijl: de verbeelding van goed en kwaad op bijkans Shakespeariaanse wijze.

Hoewel Simons werk zich niet richt op de nobiliteit, maar op de arbeidersklasse. Denk aan de politieagenten en drugsdealers in The Wire, de muzikanten in Treme en de junkies uit The Corner. Het is een sterk ondervertegenwoordigde groep op televisie. Evenals zwarte personages an sich, die floreren in Simons werk. Series als The Wire en The Deuce zijn stuk voor stuk spiegels van de samenleving. Waarachtige dwarsdoorsnedes. Microkosmossen waar in het geval van The Deuce ook nadrukkelijk aandacht is voor de toenmalige LGBTI- gemeenschap. Bijvoorbeeld door middel van Vincents collega Paul (Chris Coy) wiens minnaar acteert in een gaypornofilm. Hij brengt tussendoor de rellen in Greenwich Village in 1969 onder de aandacht: toen streden homoseksuele Amerikanen tegen systematische discriminatie door de Amerikaanse overheid.

Dat er in het urgente The Deuce zoveel aandacht is voor minderheden, heeft vast te maken met de polemiek in hedendaags Amerika, waar terloops indirect naar wordt verwezen in talloze scènes (en Simon is al jaren een activist: wie hem volgt op Twitter zal zijn tirades hebben zien voorbijkomen). Zo wordt op een gegeven moment besproken wat de meest winstgevende porno is: interraciaal en lesbisch. Overwegend witte mannen kijken opvallend genoeg het liefst heimelijk of en plein public naar de geslachtsgemeenschap van minderheden. Ook wordt het beroep van sekswerker gelijkgesteld met de handelingen van een autoverkoper, na het verlenen van een dienst: ‘Dan betaal je toch ook gewoon.’ Het lijkt vanzelfsprekend maar dat is het allesbehalve.

De privileges van witte mensen passeren eveneens de revue. Wanneer student Abby (Margarita Levieva) met haar vrienden wordt aangehouden tijdens een nachtelijk uitstapje naar de drugsdealer: ‘Ik moet wakker blijven zodat ik kan blijven studeren.’ Er wordt door politieagenten opzichtig gelachen wanneer ze vraagt of ze haar handboeien om gaan doen. De onderliggende boodschap is evident: handboeien zijn alleen voor gekleurd gajes. Abby mag in plaats daarvan op stap: met diender en engerik Danny Flanagan (Don Harvey) heeft ze een obligate ontmoeting in Vincents kroeg.

Daar wordt voortdurend gerookt. Door iedereen. Net als in de fonkelnieuwe callcenters, lobby’s van bordelen en de talrijke nachtclubs. Dit is (naast de flonkerende kostumering en de verzorgde mise-en-scène) een van de vele verwijzingen naar de vrije geest van de jaren 70, toen men zich nog niet bekommerde om eventuele medische consequenties. Toen was het leven, en Times Square, nog ongepolijst. Toen konden maffiosi als Rudy Pipoli (Michael Rispoli, bekend als gangster uit The Sopranos) nog ongehinderd hun gang gaan. Hoewel we hier moeten waken voor valse nostalgie, kun je je niet aan de indruk onttrekken dat het grillige reilen en zeilen in The Deuce een stuk spannender was dan Times Square vandaag de dag.

Het enige dat beide periodes gemeen hebben is dat het altijd draait om de dollar. Ook in het geniep, in verboden werelden, prevaleert marktwerking. Amerikaanser wordt het niet. Een baan in de opkomende porno-industrie blijkt uiteindelijk een ontwikkeling die voor vele paria’s, waaronder minderheden, een soort American Dream is. De seks tegen betaling – voor de camera – wordt eufemistisch ‘acteren’ genoemd. Daarmee kunnen de ‘acteurs’ evenwel hun rekeningen betalen. Net zoals Franco’s twee personages – net zoals zovelen – op ongebruikelijke wijze hun hoofd boven het water proberen te houden. Vincent en Frankie treden beiden in dienst bij crimineel Pipoli. Vincent als uitbater van een café en Frankie als lijfwacht en manusje van alles.

Hier ontvouwt zich de achilleshiel van The Deuce. Franco, met (porno)snor, gekleed in een coole zwarte leren jas, speelt Vincent, de jongensachtige, charmante verschijning, met zijn ondeugende guitige lach en dichtgeknepen ogen. In Vincent zien we de onverbloemde Franco; in Frankie openbaart zich de zwoele Franco uit films als Spring Breakers, waarin hij in feite ook gewoon zichzelf speelt. Bovenal leidt de casting van de grote acteur en regisseur af: de andere successen van Simon kwamen door onbekendere casts die – in The Wire, Treme en zelfs Show Me a Hero – invulling gaven aan de feilloze scenario’s van Simon en zijn schrijfpartners. De scenarist denkt daar zelf trouwens anders over. Op Twitter deed hij onlangs uit de doeken hoe hilarisch het was om op de set regisseur Franco (hij regisseert twee afleveringen) te zien discussiëren met acteur Franco.

Hoe dan ook heeft HBO opnieuw een potentiële franchise in handen; een goedmaker voor het krachteloze Vinyl, dat zich ook in New York afspeelt, twee jaar na de perikelen in The Deuce. Het Times Square uit The Deuce is ondanks alle zuiveringen immers nog lang niet vrij van alles wat god verboden heeft. In werkelijkheid zou dat dus nog zo’n twintig jaar duren – genoeg inspiratie voor nog een aantal seizoenen. Saillant is trouwens hoezeer The Deuce verschilt van die andere in New York gesitueerde serie: Mad Men. Daarvan speelt het laatste seizoen zich enkele maanden voor The Deuce af. In Mad Men vinden witte mannen hun weg naar keurige kantoren in de Upper East Side; in The Deuce zien we non-conformisten in kleine grauwe, appartementen. Het zijn letterlijk twee verschillende werelden.

De personages uit The Deuce staat nog een hoop te wachten, waaronder de aidsepidemie. Fans van de serie zullen zich vast afvragen of daar in toekomstige seizoen iets mee zal worden gedaan. Voor nu moeten we het doen met deze nagenoeg perfecte verbeelding van een roerige periode.