DeRay Davis: How to Act Black: Daverende show

In zijn thuisstad Chicago wordt DeRay Davis door de omroeper aangekondigd met dubieuze superlatieven als ‘de held uit het getto’. Trots betreedt hij het podium, gekleed in zwart tenue en dito sneakers, waarop hij over zijn baard begint. ‘Als mensen Leonardo DiCaprio en Brad Pitt zien met een baard, dan denken ze dat ze tussen de opnames van twee films zitten. Als ze mijn ongeschoren gelaat zien, dan denken ze dat ik dakloos ben.’ Vervolgens vertelt de komiek, die bekend is van talloze televisie- en filmoptredens, over de verleidingen het crimineel-zijn. ‘Als je een gast ziet die per abuis de sleutel in zijn auto achterlaat en denkt: ja god, ik zie wat u doet.’

Davis verwijst hiermee naar zijn jeugd in een achterstandsbuurt in Chicago. Zijn roerige verleden komt vaker terug in de Netflix-special. Zoals met een grap over armoede: ‘Mannen van kleur hebben nog nooit in een boot gevaren. Ze kennen uitsluitend de uitdrukking van in hetzelfde schuitje zitten.’ Ook vertelt de enthousiaste entertainer over de spelletjes die hij speelt in zijn jeugd, zoals politie versus de crimineel. ‘Niemand wilde politieagent zijn. Dus werd het crimineel tegen crimineel.’ De inspiratie voor Davis en zijn gezelschap was het indringende bendegeweld in de wijk.

Later keert hij terug op zijn geboortegronden met de eminente filmregisseur John Singleton. Davis adviseert hem om ‘hier niet te schieten, want hier wordt geschoten’. Hij vertelt een anekdote over een schietpartij bij een club. ‘Iedereen ging liggen, alsof de schutter niet naar beneden kon richten.’ Tussendoor volgen we Davis' belevenissen als een b-ster; een beroemdheid. Met fans die hem vragen waarom er in televisieserie Empire ineens een einde komt aan zijn personage. Daar heeft hij geen hapklaar antwoord op. Maar wel een geestige metafoor: ‘We zouden met z’n allen de aflevering doorlopen. Maar ik had geen script gekregen.’

Niettemin is Davis een graag geziene gast op de Amerikaanse televisie, en in de cinema. ‘Ik heb in dertig films geacteerd. Dertig keer drie minuten. Dus mijn rollen vormen gezamenlijk een speelfilm.’ Die zelfspot is allicht de reden waarom Davis het zo ver heeft geschopt. Alhoewel hij zijn collega’s ook flink kan ridiculiseren, zoals zijn voormalige huisgenoot Kevin Hart. ‘Die riep ’s ochtends dat hij het ging maken. Ik zei dat hij zijn ontbijt bedoelde.’ Waarop Davis een aardige imitatie doet van de luidruchtige grappenmaker. Net zoals Davis’ andere potsierlijke types, die stuk voor stuk origineel overkomen.

Ergens in het midden van de voorstelling rijst de vraag waarom dan toch – na een reeks grappen over Davis’ homoseksuele neef – moet worden verklaard dat de komiek niet op mannen valt, na een betoog voor seksuele vrijheid (‘Met wie je buurman seks heeft is niet jouw zaak’). Deze misstap wordt enigszins hersteld door een gewichtig stuk aan het einde: Davis benadrukt dat hij net als vele van zijn stadgenoten vreest voor de politie. Hij draagt de gettopolitie aan als oplossing en alternatief: dienders die zijn opgegroeid in het getto, bekend zijn met de mores en daarom niet zomaar naar hun pistool grijpen.

Bezweet en voldaan besluit de komiek zijn daverende show met de meest vulgaire grap van de avond (over de uitvinding van de waterbestendige mobiele telefoon en telefoongesprekken onder de douche): ‘Ik ben mijn testikels aan het wassen zodat ze klaar zijn voor jouw kaken.’