Column: Michael Scott, de sympathiekeling

Pas toen ik het boek The Office: The Untold Story of the Greatest Sitcom of the 2000’s recentelijk las realiseerde ik me dat The Office (de Amerikaanse versie welteverstaan, daar kom ik zo op terug) dé sitcom van mijn generatie is – of tenminste: de sitcom waar voor mijn gevoel mijn complete bubbel naar keek, tussen 2005 en 2013. Televisiejournalist Andy Greene sprak de afgelopen jaren zo goed als alle bij de komediereeks betrokken mensen. Het boek, verschenen in 2020, voelt als een soort finaal afscheid. Daarom lag het ruim een jaar in mijn boekenkast. Ik had geen zin in de weemoed.

Toen ik kennismaakte met The Office, ergens rond 2005, was ik sceptisch. Eigenlijk vond ik de oorspronkelijke Britse versie, uitgezonden tussen 2001 en 2003 véél leuker. Het geesteskindje van Ricky Gervais en Stephen Merchant was heerlijk cynisch. Met een kantoormanager (Gervais speelt de onuitstaanbare David Brent) die je alleen maar kon haten, waar je maar amper sympathie voor kon opbrengen; Michael Scott (Steve Carell in de mooiste rol van zijn leven), de manager uit de Amerikaanse The Office, was ook een sukkel, maar een sukkel waar je van leert te houden – en in die sentimentaliteit had ik in het beginjaar van de Amerikaanse The Office kennelijk geen trek.

Hoewel Greene in zijn boek – waarin Gervais en Merchant overigens ook uitgebreid aan het woord komen – uiteenzet dat The Office ook niet direct een succes was. Dat duurde even; Carell en de zijnen moesten hun draai vinden. En de Amerikaanse showrunner, Greg Daniels, was nog zoekende. Maar toen ze elkaar eenmaal hadden gevonden bleek het geamerikaniseerde concept onnavolgbaar sterk. Greene probeert in zijn boek te analyseren waarom The Office zo tot de verbeelding sprak en spreekt: misschien wel omdat veel van de kijkers zélf op een doodgewoon kantoortje werkten? Buiten kijf staat dat de sitcom sterk afwijkt van de standaardformules van televisiestudio’s.

In veel sitcoms speelt een knappe persoon de hoofdrol, en The Office had Carell. Niet per se een adonis. Veel sitcoms worden gefilmd met meerdere camera’s op statieven; The Office werd gefilmd door een team dat bekend was met de conventies van de documentaire – The Office is immers een mockumentary. Overigens denken sommige kijkers dat er hevig werd geïmproviseerd, maar dat blijkt geenszins het geval. Hoewel de cameramensen vaak wel lukraak moesten kiezen wie ze in beeld brachten, omdat The Office, zeker voor de acteurs en figuranten op de achtergrond, ook écht opereerde als een kantoor – waar acteurs zonder sprekende rollen stiekem patience speelden op hun computertjes.

Langzaam begreep ik dankzij The Office: The Untold Story of the Greatest Sitcom of the 2000’s waarom ik gaandeweg, ergens tussen 2005 en 2013, verliefd werd op Michael Scott en zijn koddige collega’s. Omdat hij anders nooit zeven seizoenen had kunnen bestaan. Britse seizoenen zijn veel korter, en er zijn er van de Britse versie maar twee (!), aangevuld met een tweedelige special. 152 versus 14 afleveringen. Oftewel, Greg Daniels hield zich van meet af aan aan de gouden vuistregel van televisie: maak je hoofdpersoon sympathiek, ondanks zijn oneffenheden, en dan gaat hij lang mee – op David Brent waren we dan allang uitgekeken geweest. Ik trapte er ondanks al mijn scepsis toch in.