Column: films en moederschap

Tijdens mijn zwangerschap kwam ik er, op de harde manier, achter dat er bepaalde films zijn die je op zo’n moment misschien beter niet kan kijken. Toen zag ik namelijk de film We Need to Talk About Kevin, een aangrijpend drama over een moeder (Tilda Swinton) die worstelt met complexe gevoelens voor haar steeds onhandelbaarder wordende zoon Kevin (als tiener gespeeld door Ezra Miller), die uiteindelijk op zijn school een bloedbad aan zal richten. Ze voelt zich schuldig en verantwoordelijk. Ze heeft zich nooit aan hem kunnen hechten, is hij daarom misschien geworden zoals hij is?

Natuurlijk, er zijn veel meer films die gaan over – soms letterlijke – duivelskinderen, zoals The Omen, Grace, en de horrorkomedie Prevenge, waarin een ongeboren baby zijn moeder (Alice Rowe) aanzet tot moord. Maar zulke overtrokken horrorverhalen laten zich makkelijk weg beredeneren. We Need to Talk About Kevin schotelde me doemscenario’s voor waar ik op dat moment echt niet aan wilde denken. Wat als ik straks tekortschiet als moeder? Wat als mijn zoon straks uitgroeit tot iemand die ik niet begrijp? Ik heb de film, hoe goed deze ook is, sindsdien ook niet teruggekeken, zelfs al lijkt onze zoon gelukkig in niets op Kevin.

De tijd van hypergevoeligheid is inmiddels wel een beetje voorbij, hoewel ik er soms nog wel opeens door kan worden overvallen, zoals gebeurde in een scène in Under the Skin. Scarlett Johansson (‘The Female’) heeft net haar zinnen gezet op een nietsvermoedende surfer, wanneer er zich verderop op het strand een drama voltrekt. Een hond dreigt meegevoerd te worden in de stroming, waarna eerst een vrouw en daarna haar echtgenoot hem in het water achternagaan. De surfer probeert de man nog te redden. Tevergeefs. Zowel de man, de vrouw, als de hond verdwijnen in zee. Pas dan horen we een huilende baby, die door Scarlett compleet wordt genegeerd. Zij is druk bezig de bewusteloze surfer richting haar auto te slepen. Wanneer haar mannelijke partner in crime ’s avonds laat de laatste spulletjes van het strand ophaalt, is de baby er nog steeds. Ook hij laat de baby voor wat het is.

Daarnaast zijn er nog steeds films die ik, net zoals bij We Need to Talk About Kevin, expres niet heb teruggekeken. Een daarvan is de 4-uur durende hartverscheurende documentaire A Lion in the House uit 2006, die nu net op Netflix is verschenen. De laatste keer dat ik hem zag was ruim voor de zwangerschap. Zelfs toen was de film, over vijf kinderen en hun strijd tegen kanker, bijna te heftig.

Voor een aankomende recensie keek ik de documentaire nu voor de derde keer. Opnieuw werd ik omvergeblazen door de levenslust en het doorzettingsvermogen van de kinderen, maar ik werd ook overvallen door de tragiek. Zoals bij Justin, 19 jaar, die al de helft van zijn leven leeft met leukemie en daardoor nog nooit naar een schoolfeest is geweest of gewoon maar heeft kunnen hangen met vrienden. De schrijnende blik van stille vernedering van Tim, 15, die door zijn moeder moet worden schoon gedept, omdat hij moest overgeven toen een voedingsslangetje werd ingebracht. De zesjarige Jen die dapper beslist dat ze zelf wil aftellen, zodat ze precies weet wanneer de naald contact maakt voor de zoveelste lumbaalpunctie. Opnieuw ging mijn hart uit naar de ouders, die steeds weer moeten beslissen hoe ver ze moeten gaan. Ga je toch voor een nieuwe experimentele behandeling, ongeacht de bijwerkingen? Zet je je zoon of dochter aan de beademing zelfs wanneer alle hoop op herstel voorbij is? Wanneer is genoeg genoeg?

Ook nu hield ik het niet droog, zelfs al wist ik van tevoren wie wel en wie niet de eindstreep zouden halen. Toen veegde ik m’n tranen af en gaf ik mijn zoon een extra dikke knuffel.