Citation: stilte en verkrachtingscultuur

Binnen de wereldwijde nieuwsstroom komen regelmatig berichten voorbij over het machtsvertoon in onderwijsinstellingen. Van machtsmisbruik tot seksuele intimidatie en verkrachting. Het Nigeriaanse melodrama Citation schetst een beeld van een overmoedige professor die een grens overschrijdt met een pientere student.

Het drama is deels geïnspireerd op de BBC-documentaire Sex for Grades, waarin te zien was hoe docenten waren betrokken bij wangedrag. De publieke aandacht die de documentaire opriep wierp een licht op de verschillende vormen van intimidatie en misbruik in de Nigeriaanse academische wereld.

Regisseur Kunle Afolayan toont in Citation de tegenstrijdige verhalen van een professor en zijn student. De pientere Moremi (Temi Otedola in haar eerste filmrol) is een jonge student die het opneemt tegen de gevestigde orde wanneer de populaire professor Lucien N’Dyare (Jimmy Jean Louis) grenzen overschrijdt en haar probeert te verkrachten. Tenminste, dat is haar versie van het verhaal. De professor met zijn gladde praatjes meent dat zijn student de relatie heeft geïnitieerd.

'Je bent het boegbeeld voor elke vrouw met een wrok jegens een docent op deze campus', aldus een medestudent. Het is onvermijdelijk: Moremi’s beschuldiging heeft een impact op de sociale cultuur van de hele universiteit.

Citation is een lichte speelfilm met een donkere ondertoon. De Nigeriaanse campuscultuur komt uitgebreid voorbij: van de hoorcolleges en de feesten tot de roddels binnen de faculteit. In het scenario van Tunde Babalola worden de verschillende perspectieven met elkaar verweven. Enerzijds het studentenleven van Moremi en de nasleep op de campus en anderzijds de privé-verhoren tussen Moremi en Lucien voor de universiteitsraad.

'Een deel van haar verhaal is waar. Maar de rest is absoluut een hersenspinsel van Miss Oluwa', aldus Lucien in een emotioneel geladen scène. De speelfilm laat zien dat degene met de meeste macht het gesprek domineert. Ondanks pogingen om gerechtigheid te laten zegevieren is Babalola's scenario doordrenkt met de schaamte die Moremi voelt over de situatie. Het is nu juist de stilte van anderen – en niet die van het slachtoffer – die de schaamtecultuur voedt en overeind houdt.

De lange speelduur daargelaten; Citation werpt een nieuw licht op de schadelijke gevolgen van de gemeenschap om het slachtoffer te beschuldigen wanneer twee verschillende realiteiten met elkaar botsen. Het is een melodramatische maar waardevolle weergave van de moderne cultuur waarin het slachtoffer tot stilte wordt gemaand om de sociale orde niet te verstoren.