Bob Ross: Happy Accidents, Betrayal & Greed: idylle à la minute

Hij schilderde een idyllisch landschap in slechts 26 minuten, en deelde zijn liefde voor de schilderkunst op liefdevolle wijze met zijn publiek. Het ging schilder Bob Ross vooral om het overbrengen van zijn enthousiasme voor de wonderschone natuur op een canvas, en niet per se om het vergaren van een vermogen. In de documentaire Bob Ross: Happy Accidents, Betrayal & Greed blijkt dat zijn zakenpartners daar van meet af aan anders over denken en dat ze nu, decennia na zijn dood, nog steeds bakken met geld verdienen aan de kunstenaar die onder meer dankzij de memecultuur nog steeds ongekend populair is.

De documentaire hinkt dan ook voortdurend op twee gedachten. Zoon Steve wil dolgraag zijn vader eren, maar begint in de openingsscène ook met de opmerking dat ‘er na al die jaren iets rechtgezet moet worden’. Hij doelt bijvoorbeeld op het feit dat de erfenis van zijn vader goeddeels aan hem voorbij is gegaan, en dat hij vrijwel geen zeggenschap heeft over het artistieke nalatenschap van Bob Ross. Maar deze tragedie valt in het niet bij de schitterende verhalen die in de film over Ross worden verteld, wiens schilderprogramma door sommige kijkers werd beschouwd als hun moment van zen.

Dat deel van de film is de Amerikaanse Droom in een notendop: waarom schildert Ross de bosrijke woestenij zo prachtig? Omdat hij 12 jaar in de woestenij van Alaska heeft gewoond. En toen hij een kunstschilder zag die bijna à la minute schilderijen in elkaar flanste, dacht hij: dat kan ik ook. Maar uit de documentaire blijkt bijvoorbeeld ook dat Ross een voorliefde had voor snelle auto’s, en dat hij – gelukkig getrouwd, naar verluidt – er her en der een affaire op nahield. En bovenal dat hij voor veel kijkers, die genoten van zijn contemplatieve televisieprogramma, een baken van hoop was.

Filmmaker Joshue Rofé had de zakelijke misère rondom Ross misschien beter zijdelings, of in een korte passsage, kunnen benoemen; nu hangt er bij vlagen toch een zwarte wolk boven de film. Terwijl Bob Ross zelf, ook na het zien van de film, met zijn aandoenlijke commentaar op zijn schilderwerk nauwelijks aan kracht heeft ingeboet. Bob Ross: Happy Accidents, Betrayal & Greed is dan ook een onevenwichtige documentaire die graag ook het predicaat 'true-crime' wil dragen, terwijl de misdaad in het leven van Bob Ross toch echt schromelijk inferieur is aan de inspirerende mens die hij was.