Black Box: knap gemaakte paranoiathriller

Foto credit: Mubi

Matthieu Vasseur (Pierre Niney) is een zogeheten zwarte doos-analist. Na vliegtuig- en helikopterongelukken onderzoekt hij de ware toedracht. De oorzaak kan technisch zijn of een menselijke fout. Als een vlucht van Dubai naar Parijs crasht, dan is het aan Vasseur – nadat zijn baas op mysterieuze wijze verdwijnt – om een ‘schuldige’ aan te wijzen. Op de cockpitvoicerecorder hoort hij een terrorist luid schreeuwen. Maar Vasseur, die uiterst gevoelige oren heeft, begint te twijfelen aan de authenticiteit van de opnames. Als een pitbull bijt hij zich vervolgens vast in het onderzoek, tegen het zere been van de vliegtuigproducent en zijn vriendin (een rol van Lou de Laâge).

Vasseurs vriendin – die nieuwe vliegtuigtypes keurt voordat ze de lucht in mogen - staat namelijk op het punt om bij een grote vliegtuigproducent te gaan werken. En vliegtuigproducenten hebben liever dat zwarte doos-analisten als Vasseur de mens na vliegtuigongelukken aanmerken als de boosdoener, in plaats van de techniek. Sterker nog: in Black Box wordt gezinspeeld op een toekomst zonder piloten, waarin artificiële intelligentie triomfeert. Filmmaker Yann Gozlan snijdt in zijn knap gemaakte paranoiathriller – die werd genomineerd voor vijf Césars; de Franse Oscars – een interessante discussie aan: zullen de machines op den duur de mens domineren?

Dat is een ironische gewaarwording omdat het in het geval van vliegtuigongelukken nog steeds mensen zijn die met behulp van de techniek onderzoek doen. En soms ga je dan fouten maken. Zo suggereert Gozlan dat Vasseur, vanwege zijn obsessieve gedrag, misschien wel lijdt aan waanbeelden. Black Box is in die zin enigszins schatplichtig aan het werk van Alfred Hitchcock: die was immers een ster in het maken van films waarin een hoofdpersoon – die door zijn omgeving als achterdochtig wordt beschouwd – een groot complot ontdekt. En het leuke aan de film is: als je het eenmaal denkt te weten, dan heb je het alsnog mis.