After Life S02E01-03: is er licht aan het einde van de tunnel?

Het eerste seizoen van After Life wilde drie dingen heel erg graag duidelijk maken: 1) De vrouw van Tony (Ricky Gervais, The Office, Extras, gastheer van de Golden Globes ) is aan kanker overleden 2) Daar is Tony zo verdrietig om dat hij alle pretentie van beleefdheid en een normaal leven heeft laten varen 3) Maar ondanks dat alles is Tony diep van binnen toch een hele toffe, hele aardige en vooral hele grappige gast.

Het begin van het tweede seizoen gaat hier vrolijk op door. Tony had aan het einde van seizoen een al wel een kleine openbaring gehad – nadat hij een lokale junk en huis-aan-huisblaadjesbezorger zijdelings had geholpen om zelfmoord te plegen. Hij was ook daadwerkelijk even wat aardiger tegen de postbode (Joe Wilkinson), zijn collega’s Kath (Diane Morgan) en Lenny (Tony Way, Edge of Tomorrow, Game of Thrones ), en vooral zijn baas en schoonbroer Matt (Tom Basden), de eigenaar van het lokale krantje waarvoor Tony met duidelijke tegenzin het buurtnieuws met onderwerpen als ‘Baby Hitler’ en ‘Moeder maakt toetjes van eigen melk’ verslaat. Hij heeft zelfs de stoute schoenen aangetrokken en de verpleegster (Ashley Jensen, Gervais’ tegenspeler in Extras) van zijn dementerende vader (David Bradley) mee uit gevraagd.

Maar aan het begin van het tweede seizoen is Tony weer bijna helemaal terug bij af en verdrinkt hij zijn verdriet in bed, terwijl hij een van de duizenden filmpjes bekijkt die zijn vrouw (Kerry Godliman) voor hem heeft achtergelaten.

Er is wel iets veranderd. Tony laat zijn irritaties minder duidelijk blijken. Al is er nog steeds genoeg om geïrriteerd over te zijn. Zoals wanneer hij met zijn zwager meegaat naar een yogaklas gegeven door een thee slurpende en neus ophalende yogameester. Ook de lokale psychiater (Paul Kaye, rode priester Thoros in Game of Thrones) doet wat betreft wanstaltigheid alle andere tv-psychiaters nog steeds verbleken.

Uiteraard is er niets mis met series over misantropen, denk aan BoJack Horseman en - uiteraard - Curb Your Enthusiasm. Met als grote verschil dat die series ook niet pretenderen dat hun hoofdpersonages anders zijn dan ze zijn. After Life doet het tegenovergestelde: iedere botte opmerking en foute keuze die Tony maakt, wordt door zijn omgeving met de mantel der liefde bedekt. Tony is niet wreed of bitter, hij is gewoon heel erg bedroefd. Zijn collega’s luisteren met tranen in de ogen wanneer hij tegeltjeswijsheden spuwt als ‘je kan de wereld niet veranderen, alleen jezelf’ en ‘ik mis niet het samen dingen doen, ik mis het samen niets doen’. ‘Je bent te gevoelig, te goed van vertrouwen’, vindt ook Anne (Penelope Wilton), een weduwe met wie Tony bevriend raakt.

Zijn opmerkingen zijn dan ook eigenlijk helemaal niet ‘afschuwelijk’, maar gewoon ‘te eerlijk’. Zijn botheid wordt zelfs bijna gebracht als een superheldenkracht, wanneer hij zich hardop voorneemt alleen nog vervelend te doen tegen mensen die dat verdienen. En hadden we al gezegd dat Tony ook supergrappig is? Van het kaliber ik-duw-een-stuk-taart-in-het-gezicht-van-mijn-vrouw supergrappig?

Niet voordringen dames, ik was eerst!

Beoordeling door Bregtje Schudel: 2,5 ster

Is Tony Johnson (Ricky Gervais) weer een stap verder in de verwerking van de dood van zijn vrouw Lisa (Kerry Godliman)? In de openingsscène van het tweede seizoen zien we een euforische hoofdpersoon die op een heuvel met zijn hond Brandy neerkijkt op een vallei, terwijl Top of the World van The Carpenters wordt afgespeeld. Tony belooft zichzelf dat hij ‘zichzelf gaat herpakken’, dat hij ‘beter wordt’. En is hij verliefd? Is er iets ontstaan tussen hem en de zuster (Ashley Jensen) die zijn dementerende vader verzorgt? Of bevindt Tony zich in een moment van tijdelijke manie?

Je kan een oude hond echter geen nieuwe trucjes leren, zodoende vervalt Tony al snel weer in oud gedrag; terwijl hij zwelgt in zelfmedelijden. Hoewel Gervais – tevens showrunner en regisseur – zijn personage ditmaal iets vriendelijkere trekjes heeft toebedeeld. Dat is ook logisch: als Tony nóg een seizoen iedereen van zich vervreemd met zijn abusievelijke streken, dan was er niemand meer over om tegen te klagen over Lisa’s dood. Dan bleven alleen de scènes over waarin Tony zich overgeeft aan copieuze hoeveelheden wijn en whisky. Gervais is boven alles een beroepsprovocateur die vast heeft gedacht: trekt het publiek nogmaals een flinke dosis zwaarmoedigheid?

Daarom toont Tony zich dit seizoen van een iets betere kant. Wanneer hij als journalist opmerkelijke mensen interviewt, dan vraagt hij ze nadien ook of ze eenzaam zijn. Want misschien zijn ze hulpbehoevend, hij weet zelf hoe het voelt. Hoewel het bloed kruipt waar het niet gaan kan: als Tony door zwager Matt (Tom Basden) wordt uitgenodigd voor een yogasessie, dan ergert hij zich vrijwel direct aan de leraar die snuift en slurpt terwijl hij lurkt aan zijn groene thee. Hij is ‘een klootzak’, en Tony wil zich niet affiliëren met eenieder die dit predicaat verdient. Hier schuurt de messcherpe Gervais het dichtst tegen zijn stand-up persona.

Hoewel ook Gervais’ lelijkere kanten uit zijn stand-up werk de revue passeren. Hij heeft zich net als Tony in de serie de afgelopen jaren vervreemd van een deel van het komediepubliek met zijn transfobe en homofobe humor. Het is dan ook spijtig dat het slotstuk van het tweede seizoen een passage bevat waarin de knullige coming-out van een vijftigjarige loodgieter als achtjarig schoolmeisje in twijfel wordt getrokken. En ook de grapjes over homoseks in eerdere afleveringen zijn achterhaald en pijnlijk slecht. Het is al vaker gesteld: als Gervais zich eens probeert te herpakken door deze akelige kant van hem achterwege te laten, dan zou After Life een nog betere dramedy zijn.

Wat dat betreft is het wachten op een openbaring voor Tony én Gervais.

Beoordeling door Omar Larabi: 3,5 ster