Mommy Dead and Dearest: HBO-documentaire ontrafelt web van leugens

Dee Dee en Gypsy Rose Blanchard staan al jaren bekend als het toonbeeld van liefhebbende moeder en dochter in de Ozarks in Missouri. Gypsy Rose is sinds geboorte al ernstig ziek; op haar lange lijst van ziektes staat onder meer een chromosoomdefect, leukemie en musculaire dystrofie. Bovendien heeft ze de mentale capaciteit van een zevenjarige wegens hersenschade. Dee Dee is toegewijd aan haar dochter, en wanneer ze op 14 juni 2015 dood wordt aangetroffen in haar huis, is de lokale gemeenschap geschokt. Gypsy Rose wordt vermist en haar rolstoel staat nog thuis. Vrienden en familie vrezen het ergste, maar er staat ze een nog grotere schok te wachten wanneer Gypsy wordt gevonden: het lijkt erop dat zij aan de moord heeft meegewerkt.

Jonge Amerikaanse filmmaker Erin Lee Carr timmert al een tijdje aan de weg, onder meer als producer van documentaires bij VICE. Haar regiedebuut was HBO-documentaire Thought Crimes: The Case of the Cannibal Cop (2015). Haar tweede HBO-docu Mommy Dead and Dearest ging kortgeleden in première op het South by Southwest festival in Texas, waar de film genomineerd werd voor de Grand Jury Award. Carr levert dan ook knap werk: het ontwarren van de feiten en leugens om dit ongelooflijke verhaal te vertellen kan niet gemakkelijk geweest zijn.

In de eerste vijf minuten van de documentaire geeft Carr de belangrijkste ontdekking vrij: Gypsy Rose was niet ziek. Waarschijnlijk ook nooit geweest. Het is een informatiebom die conventioneel wordt bewaard als climax op ruwweg tweederde van de film, maar deze onthulling is een noodzakelijk begin van het verhaal. Mommy Dead and Dearest neemt de tijd om stap voor stap het proces van deceptie bloot te leggen. Gypsy Rose blijkt het slachtoffer te zijn geweest van jarenlange mishandeling en bedrog; haar moeder leed hoogstwaarschijnlijk aan het Münchhausen-by-proxysyndroom. De piek van de opening is niet meer te overtreffen, maar het verhaal blijft pakkend en met 82 minuten neemt Carr precies zoveel tijd als nodig is om het te vertellen.